In het achterliggende jaar hebben een aantal grote universiteiten onderzoek gedaan naar zeven veelbelovende antipestprogramma’s. Niet alle programma’s die gericht zijn op de aanpak van pesten zijn effectief, zo is de conclusie. Vier van de zevenprogramma’s dringen pesten daadwerkelijk terug.
Het is waardevol dat er een onderzoek is uitgevoerd in de onderwijspraktijk. Dit geeft goed zicht op methodieken die werkzaam lijken te zijn. Inzicht in de effectiviteit van een programma geeft scholen handvat bij het kiezen van een methode.
Geen op zichzelf staand vak
We moeten er echter voor waken dat door het werken met een methode de indruk bestaat dat het aanleren van sociale vaardigheden en het voorkomen van pesten een op zichzelf staand vak is. Wat we dan vaak zien is dat kinderen tijdens de les zelf het geleerde toe kunnen passen, maar moeite hebben om dit te integreren in de praktijk.
De leerkracht en ouders spelen een sleutelrol in processen rondom het aanleren van sociale vaardigheden en het voorkomen van pesten. Het gaat om hun attitude, kennis en vaardigheden. Zij hebben de taak om te begeleiden en coachen.
Integreren in de dagelijkse schoolpraktijk
In het aanleren van sociale vaardigheden en het voorkomen van pesten is het effectief om coöperatief leren binnen de dagelijkse schoolpraktijk te integreren. Ook specifieke aandacht voor groepsdynamica gedurende een schooljaar is onmisbaar. Vanuit de leerkring pesten van Samen in ontwikkeling is de
Kalender Sociale Veiligheid ontwikkeld die scholen helpt om overzicht te krijgen op alle activiteiten mogelijkheden rondom sociale veiligheid op school.
Zicht krijgen op behoeften
Bij alle activiteiten die rondom sociale veiligheid en de aanpak van pesten worden georganiseerd is het heel belangrijk om in kaart te brengen hoe leerlingen de veiligheid op school beleven. Een mooi instrument hiervoor is de
leerlingvragenlijst in ZIEN!. Na het invullen van de lijst door de leerlingen kan de leerkracht heel gericht met de leerling(en) gaan kijken waar de behoeften liggen en welke vaardigheden extra ondersteund kunnen worden. Bij voorkeur in zo realistisch mogelijke situaties. Denk bijvoorbeeld aan de gymles, buitenspel of een coöperatieve werkvorm bij wereldoriëntatie. In de nieuwe handelingssuggesties van de ZIEN! Vragenlijst voor kinderen worden hier veel tips voor gegeven.
Meer weten over sociale veiligheid? Neem een kijkje op onze
themapagina.