Op het vliegveld leren over passend onderwijs 12 januari 2016 Door Lydia van Hartingsveldt

Lydia van Hartingsveldt bezocht onlangs Potchefstroom (Zuid-Afrika) om daar met andere collega’s kennis te delen en kennis op te doen. Niet alleen in Potchefstroom zelf leerde ze meer over passend onderwijs, ook op het vliegveld kreeg ze te maken met het vieren van verschillen.

Daar staan we dan. Ingecheckt en wel. Is iedereen er? Dan kunnen we door de douane. Op weg met collega’s naar Potchefstroom, Zuid-Afrika. Daar gaan we collega’s ontmoeten en onderzoeksresultaten uit wisselen over diverse leergebieden.

Discriminatie                                      

In onze tassen zitten de presentaties die we voorbereid hebben. Een beetje spanning voel ik wel. Als alles maar goed gaat. Zo wat rondkijkend en tellend of echt iedereen er is, komt er een dame in een mooi blauw KLM-outfit op ons af. In haar hand heeft ze gele labels. Ze deelt ze uit aan mijn collega’s. ‘Willen jullie die om het handvat van je handbagage doen?’ Iedereen krijgt er eentje … behalve ik. Wat maakt dat onderscheid uit? Vragend kijk ik de dame in blauw aan. Een klein knikje moet aangeven dat ík geen geel label krijg. Ik kijk naar de handbagage van mijn collega’s: Koffertje op wieltjes? Materiaal? Gewicht? Kleur? Maat? Is mijn rugzak soms te klein om een label te krijgen? Op grond waarvan wordt er gediscrimineerd? Op grond waarvan word ík gediscrimineerd? Gelukkig. Ik ben op reis naar Zuid- Afrika. Daar is discriminatie verboden, op grond waarvan dan ook.

Focussen op wat goed gaat

Interessante ontmoetingen hebben er plaatsgevonden op de North West University in Potchefstroom. De directeur geeft aan dat we vooral moeten focussen in de onderzoeken naar inclusief onderwijs op dat wat al goed gaat. Let op de goede voorbeelden in plaats van stil te blijven staan bij alle belemmeringen die er kunnen zijn om inclusief onderwijs handen en voeten te geven. Inspirerend om te zien hoe dat ook echt gebeurt midden in een township. Waar kinderen elkaar opvoeden vanwege de omstandigheden: er zijn geen ouders die voor hen kunnen zorgen. En dan staat daar toch een school waar leerkrachten vanuit christelijke waarden gestalte geven aan het onderwijs voor alle kinderen uit de buurt, die komen willen. 

Omgaan met diversiteit

Mijn hart is op de terugweg meer dan gevuld met indrukken, ervaringen, levenslessen. En dan gaan we weer door de douane. Is mijn ervaring van de heenweg eenmalig? Willekeurig? Dat dacht ik, tot ik op de terugreis mijn ticket vergelijk met die van de anderen. We zijn tegelijkertijd ingecheckt. We gaan gezamenlijk door de douane. We hebben dezelfde plaats van bestemming: Schiphol. En toch … Waarom krijgt Bram een blauwe stip op zijn ticket en Nico een rode? En wat kreeg ik? Ik kijk nog eens goed naar m’n ticket. Daarop staat geen stip.
 
Passend reizen. Het heeft niets van doen met discriminatie, maar net als in het onderwijs heeft het te maken met het omgaan met diversiteit en het vieren van verschillen.

Lydia van Hartingsveldt is docent Pedagogiek op de pabo en kenniskringlid van het lectoraat Passend leraarschap.