Heeft een christelijke leerlijn voor (hoog)begaafde leerlingen zin? 27 augustus 2020

Hoe kunnen we christelijke (hoog)begaafde kinderen optimaal tot bloei laten komen in onderwijs, opvoeding en kerk? Over deze vraag willen met elkaar nadenken op het PO/VO-symposium van 8 oktober 2020. Zien we in het onderwijs, thuis en kerk de noodzaak om een antwoord te vinden op de vraag hoe optimaal aan te sluiten bij de capaciteiten van (hoog)begaafde kinderen?

Ieder mens heeft unieke gaven en talenten ontvangen, vanuit bijbels perspectief mogen deze volledig tot bloei komen en versterkt worden. Vragen waar we op het symposium bij stil zullen staan zijn de volgende: Hoe gebruik je als christelijke (hoog)begaafde je talent en kun je van betekenis zijn voor de maatschappij? Wat ligt binnen de mogelijkheden van onderwijs, opvoeding en kerk om deze kinderen een plek te geven, zodat ze volledig tot bloei komen? Is er behoefte aan een christelijke doorgaande leerlijn in onderwijs, wat doorsijpelt richting opvoeding en kerk?

Nog te veel en te vaak ontvangen (hoog)begaafde leerlingen onderwijs onder hun niveau. Docenten vinden het moeilijk hun onderwijs af te stemmen op (hoog)begaafde leerlingen in de klas, gerichte verdiepende vragen te stellen, open opdrachten te geven en de (hoog)begaafde leerling letterlijk de ruimte te geven. De vraag die centraal staat: “Hoe geef je het juiste onderwijs aan (hoog)begaafde leerlingen, zodat deze zich optimaal kunnen ontwikkelen?” Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat de volgende aspecten van belang zijn in het onderwijs aan (hoog)begaafde leerlingen: ‘Aansluiten bij de intellectuele capaciteiten’, “aandacht voor de karaktereigenschappen/ specifieke kenmerken’ en ‘het ontwikkelen van vaardigheden gericht op het proces’. Tijdens het symposium zullen in verschillende workshops deze aspecten verder uitgediept worden.

1. Aansluiten bij de intellectuele capaciteiten

Uit onderzoek blijkt dat het belangrijk is om de leerhonger van de (hoog)begaafde leerling te stillen. Deze leerlingen vinden het fijn zich vast te kunnen bijten in complexe opdracht, of een opdracht waarin het antwoord niet vastomlijnd is, creatief te kunnen denken. Leren dus! Een vader van een hoogbegaafde leerling zei eens: “Als jij mijn zoon op school een shotje kennis geeft iedere dag, heb ik thuis een tevreden kind”. Elke leerling heeft recht op een ononderbroken ontwikkeling die gericht is op een doorlopend ontwikkelingsproces. Groeien en bloeien in het onderwijs! Er worden materialen ontwikkeld voor zowel het Primair Onderwijs als het Voortgezet onderwijs, maar deze los in zetten dient niet het uiteindelijke doel en zijn slechts middelen. Het bekijken vanuit een breder perspectief is noodzakelijk om de leerling tot bloei te laten komen. Het curriculum onder de loep nemen, vakoverstijgende opdrachten gericht op het proces en de juiste begeleiding zijn daarbij van cruciaal belang. Hier zal tijdens verschillende workshops aandacht voor zijn.

2) Aandacht voor de karaktereigenschappen/ specifieke kenmerken

Ieder mens heeft drie psychologische basisbehoeften, ‘relatie’, ‘competentie’ en ‘autonomie’. Wanneer in voldoende mate wordt voldaan aan de behoefte aan relatie (‘anderen waarderen mij en willen met mij omgaan’), aan autonomie (‘ik kan het zelf, hoewel niet altijd alleen’) en aan competentie (‘ik geloof en heb plezier in mijn eigen kunnen’) is er welbevinden, motivatie, inzet en zin in leren (betrokkenheid). Wordt hier door opvoeders (ook leraren) tekort gedaan, dan ontstaan voorspelbaar taakhoudings- en motivatieproblemen op school (Luc Stevens). Deze basisbehoeften geldt voor iedereen. (Hoog)begaafde leerlingen hebben eveneens de behoefte om gezien en gehoord te worden. Dat vraagt van docenten kennis over hoogbegaafdheid, aandacht voor modellen die er bestaan rondom hoogbegaafdheid (Renzulli, Mönks, Kieboom, Bloom, Dweck) en voor de kenmerken van (hoog)begaafde leerlingen. In één van de workshop staat de vraag centraal: ‘Moeten we ons onderwijs aanpassen of afstemmen?

3) Het ontwikkelen van vaardigheden gericht op het proces

Het derde aspect is het ontwikkelen van vaardigheden gericht op het proces (executieve functies als zelfsturing, zelfreflectie en metacognitie) Leerlingen leren eigen doelen te stellen, leren meer inzicht te ontwikkelen hoe zij precies leren, fouten maken is juist leerzaam. Door open opdrachten te geven ligt de nadruk op het proces in plaats van op het eindresultaat. Hierbij leert de (hoog)begaafde leerling structuur aan te brengen in de opdrachten, leert om te gaan met tegenslagen tijdens de opdracht. Door hun specifieke ontwikkeling hebben juist (hoog)begaafde leerlingen hier extra begeleiding en ondersteuning voor nodig. Met name in het Voortgezet Onderwijs wordt er een groter beroep gedaan op zelfsturing en/of metacognitieve vaardigheden zoals oriënteren, plannen en reguleren. Er wordt een behoorlijk beroep gedaan op de zelfstandigheid van de leerling en op zijn leergedrag. Uit onderzoek weten we inmiddels dat (hoog)begaafde leerlingen hier in het VO vaker tegenaan lopen. Aandacht en aanbod voor deze vaardigheden in het onderwijs, in de opvoeding en in de kerk zijn dus essentieel.

We nodigen je van harte uit om kennis te ontvangen, te delen, mee te denken en in gesprek te gaan over de zin om een leerlijn te ontwikkelen voor (hoog)begaafde leerlingen in het christelijk onderwijs? Wat is er tevens nodig thuis en in de kerk om goed aan te sluiten bij deze getalenteerde kinderen en hen volledig tot bloei te laten komen?

Meer informatie en aanmelden

Interesse? Kom 8 oktober naar Barneveld ( Van Lodenstein College). Voor meer informatie en aanmelden, klik hier of neem contact op met Dhr J. de Goede. Uiteraard nemen we de regels van het RIVM rond het coronavirus in acht!

Meer nieuws

    • Driestar educatief gaat webwinkel volledig vernieuwen

      We hebben goed nieuws! Driestar educatief gaat haar webwinkel volledig vernieuwen.

    • Mooie scores Keuzegids voor de master Leren en Innoveren

      Studenten geven in de Nationale Studenten Enquête aan tevreden te zijn over de masteropleiding Leren en innoveren bij Driestar hogeschool die samen met de hogescholen CHE en Viaa gegeven wordt. Op vier van de vijf onderdelen scoort de master bovengemiddeld, en op één onderdeel gemiddeld. Dat is te lezen in de Keuzegids masters 2024.

    • Janneke de Jong-Slagman benoemd als lector Geletterdheid bij Driestar educatief

      Binnen het onderzoekscentrum van Driestar educatief start per 1 augustus 2024 het lectoraat Geletterdheid. Dit nieuwe lectoraat heeft als doel een bijdrage te leveren aan een positieve, inhoudsgerichte leescultuur bij zowel leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs als bij studenten in het middelbaar en hoger beroepsonderwijs. Dr. Janneke de Jong-Slagman is benoemd als lector en zal leidinggeven aan dit lectoraat.

    • Vijf jaar associate degree Pedagogisch Educatief Professional

      Hoera! De associate degree Pedagogisch Educatief Professional (ad-pep) bestaat vijf jaar. Studieleider Evert de Bruin: ‘De afgelopen vijf jaar laten zien dat de opleiding voorziet in een behoefte. Onderwijs en zorg raken steeds meer vervlochten en daarbinnen kan de ad-pepper een mooie rol vervullen.’

    • Save the date: lectorale rede en installatie dr. Bram Kunz

      Op Deo Volente 13 juni 2024 hoopt dr. Bram Kunz zijn lectorale rede uit te spreken in de Sint Janskerk te Gouda. Het College van Bestuur van Driestar educatief nodigt u van harte uit aanwezig te zijn bij de installatie van dr. Bram Kunz tot lector van het lectoraat "Vorming van christelijke onderwijsprofessionals in de 21ste eeuw".