Herziene editie Wonderlijk gemaakt in augustus 2025 beschikbaar 15 mei 2025

Wonderlijk gemaakt, de christelijke methode voor relationele en seksuele vorming, is gereviseerd. In de herziene editie vind je meer toerusting voor leerlingen en leerkrachten, bijvoorbeeld voor het omgaan met verschillen. Diverse lessen zijn nu gelinkt aan burgerschapsdoelen en Gods bedoeling in de schepping en de Bijbelse invulling van waarden en normen zijn meer uitgewerkt.

De revisie was nodig om scholen beter toe te kunnen rusten voor het geven van relationele en seksuele vorming die recht doet aan zowel de actualiteit als aan de Bijbelse uitgangspunten. 

De nieuwe lessen zijn het resultaat van een zorgvuldig proces: door te luisteren naar ervaringen van gebruikers van de methode en in gesprek te gaan met een klankbordgroep en een meeleesgroep, is Wonderlijk gemaakt gereviseerd op acht belangrijke onderdelen. Zo sluit de methode nog beter aan bij de leefwereld van leerlingen, de actuele vragen van leerkrachten en de doelen van het christelijk-reformatorisch onderwijs. 

Wat is er nieuw? 

  1. Gods bedoeling in de schepping en de Bijbelse invulling van waarden en normen zijn meer uitgewerkt. De methode geeft de leerkracht meer handreikingen om woorden te geven aan het Bijbels gezag rondom relationele en seksuele vorming. Verwijzingen naar Bijbelgedeelten bij de diverse thema’s zijn daar een voorbeeld van. 
  2. Inbedding van actuele informatie en ontwikkelingen. De maatschappelijke discussie en gevoeligheid (rondom gender en LHBTIQ+) zijn verwerkt door meer aandacht te besteden aan het goede gesprek. Recente onderzoeksgegevens en literatuur zijn gebruikt en de boekenlijst is geüpdatet.  
  3. Koppeling met de Burgerschapswet van 2021 en met de nieuwe (concept)kerndoelen van burgerschap. Het invulling geven aan omgang met seksualiteit en relaties en diversiteit is geconcretiseerd. 
  4. Meer aandacht voor verschillende opvattingen die in de samenleving én binnen de christelijke kring/school leven.  
  5. Meer toerusting voor leerlingen. Er is aandacht voor meningsvorming, uiting geven aan opvattingen, positie innemen en het omgaan met verschillen. Hoe doe je dat als een Bijbelse uitleg of opvatting niet gangbaar is en je een minderheidspositie inneemt? Concreet: Respect gaat niet alleen over rekening houden met anderen, maar ook over respect vragen voor waar je voor staat.  
  6. Meer toerusting voor leerkrachten. Er is uitgewerkt hoe leerkrachten onderwerpen bespreekbaar kunnen maken en sensitief kunnen zijn op signalen in de klas en daarbuiten. 
  7. Compactere basislessen in de bovenbouw met meer optionele thema’s en activiteiten. De lessen kunnen daardoor passend gemaakt worden voor de context van de school en de vragen die leven in bepaalde klassen. 
  8. Doorgaande lijnen zijn inzichtelijk. Bij iedere les is zichtbaar gemaakt hoe het betreffende thema in eerdere groepen aan bod is gekomen en op welke manier het thema in hogere groepen besproken zal worden.

Presentatie en rondetafelgesprek

Graag vertellen we je tijdens een rondetafelgesprek hoe deze herziening tot stand is gekomen en welk proces we samen met een klankbordgroep, meeleesgroep en andere betrokkenen hebben doorlopen.

Als organisatie hebben we geleerd van dit revisietraject en van deze lessons learned maken we je graag deelgenoot tijdens de gesprekken. Natuurlijk laten we je ook zien wat er nieuw is in de methode en gaan we met je in gesprek over de vragen die er leven. Van harte welkom op woensdagmiddag 4 juni in Gouda!

Meer nieuws

    • Een nieuw seizoen Studium Generale start na de zomer

      Al vijfendertig jaar biedt Driestar educatief via het Studium Generale momenten van bezinning en verdieping aan rond christelijk onderwijs en opvoeding.

    • Pabo- en lvo-studenten van Driestar hogeschool ontvangen diploma

      Op 9 en 10 juli vonden de feestelijke diplomeringen plaats van de opleidingen Pabo en Leraar Voortgezet Onderwijs (lvo) van Driestar hogeschool. Studenten hebben de afgelopen jaren intensief gewerkt aan hun opleiding en mochten deze mijlpaal vieren samen met medestudenten, docenten, familie en vrienden.

    • Anja van der Hoek over PCM en hoe ze het gebruikt in haar werk als docent

      “Met PCM leer ik anderen begrijpen, maar ik leerde allereerst mijzelf veel beter begrijpen,” vertelt Anja van der Hoek, docent rekenen aan de pabo op Driestar hogeschool. Vorig jaar rondde ze de interne driedaagse basiscursus PCM af. Dat smaakte naar meer en inmiddels is ze bezig met de verdiepingscursus.

    • Inspirerend symposium en 15-jarig jubileum Master Leren en Innoveren

      Op 20 mei hadden we het Master Leren & Innoveren (MLI) symposium. We kijken terug op een inspirerende middag, boeiende presentaties over de innovaties die de tweedejaars in hun scholen hebben uitgevoerd. Ook hebben we het 15 jarig jubileum van de master gevierd met gebak en een heerlijk Nepalees buffet.

    • 'PCM is een cadeautje aan je team'

      “We zijn veel hechter geworden als team en elkaar feedback geven gaat beter. PCM heeft daar enorm bij geholpen,” vertelt Jolanda Beijer, directeur-bestuurder bij de School met de Bijbel in Emst. Zij en haar team begonnen twee jaar geleden aan een PCM-traject met Driestar onderwijsadvies en zorgen nog regelmatig voor borging en “onderhoud”, ook bij nieuwe collega’s. We vroegen Jolanda naar haar ervaringen met PCM.