Begeleiden in balans - ruimte en betrokkenheid 14 maart 2013

The National Study of Youth and Religion (NSYR) is een Amerikaans onderzoek, dat een representatief beeld van jongeren in Amerika biedt. Gedurende drie jaar zijn 120 jongeren twee keer geïnterviewd over hun religieuze identiteitsontwikkeling. Een van de aspecten die uit het onderzoek naar voren komt is het belang van scaffolding.

Door Elsbeth Visser-Vogel en Janneke Westerink
 
Deze term is afkomstig uit onderwijskundige leertheorieën en geeft het proces aan waarin volwassenen kinderen helpen om een probleem op te lossen, door een omgeving te creëren waarin een kind net boven z’n niveau kan werken. Het gaat dus om de balans tussen sturen en loslaten, waarbij volwassenen steeds een stapje terugnemen. Jongeren leren zo zelf beslissingen te nemen, zonder dat ze verdrinken in situaties die ze nog niet aankunnen. Opvoeders moeten daarom goed aanvoelen waar een jongere behoefte aan heeft.

Uit het onderzoek blijkt  dat zowel ruimte bieden als betrokkenheid tonen een positieve uitwerking hebben op jongeren. Jongeren hebben behoefte aan begrip  en ruimte voor hun vragen en ideeën. Als die getoond worden, zullen ze eerder een gesprek aangaan. Tijd en aandacht voor jongeren zijn daarbij heel belangrijk.  

Te veel sturing kan remmend werken. Sommige opvoeders zijn geneigd gelijk in discussie te gaan om jongeren te overtuigen van hun gelijk.  Al zullen hun bedoelingen goed zijn, het kan jongeren juist belemmeren in het zich eigen maken van opvattingen. Ook een emotionele reactie kan opgevat worden als een afwijzing om over vragen te praten. Onbedoeld kan het beeld ontstaan dat kritische vragen niet toegestaan zijn.

Scaffolding kun je ook te weinig doen. Als opvoeders erg  druk  zijn met heel veel zaken, kan de aandacht voor jongeren gemakkelijk naar de achtergrond verdwijnen. Jongeren hebben dan teveel ruimte, ervaren geen begrip en zijn gemakkelijker vatbaar voor allerlei andere denkbeelden en overtuigingen, die niet stroken met die van hun opvoeders.  
Jongeren die zowel betrokkenheid als ruimte ervaren, maken zich de overtuiging waarin ze opgevoed worden meer eigen.  Opvoeders zijn daarom ook in dit opzicht heel belangrijk voor jongeren.  Jongeren begeleiden is een balans zoeken tussen betrokkenheid tonen en ruimte geven.

N.a.v.: Lisa D. Pearce & Melinda Lundquist Denton (2011). A Faith of Their Own,  Stability and Change in the Religiosisty of America’s Adolescents. New York: Oxford University Press.