Tips om werkdruk te verminderen 24 november 2016 Door Leon van Dalen

Veel informatie wordt in ParnasSys verzameld vanwege verplichtingen door de overheid, of gewoon omdat de school het al jaren zo doet. Onderwijsadviseur Leon van Dalen pleit ervoor om alleen dat wat nodig is voor leerlingen vast te leggen en geeft tips.

Veel leerkrachten leggen informatie vast omdat ze denken dat het nu eenmaal moet. Het is een regelmatig terugkerend refrein, zeker wanneer het over werkdruk gaat: ‘Ik registreer veel in ParnasSys, maar doe er vervolgens niks mee.’

Kennisnemen van recente ontwikkelingen

 Mijn collega’s en ik voeren al langer het pleidooi om alleen datgene vast te leggen wat nodig is voor de leerlingen. Helpend kan zijn om als team eens zorgvuldig onder de loep te nemen wat jullie nu echt belangrijk vinden om vast te leggen binnen de school. Kennisnemen van de recente ontwikkelingen is heel zinvol. Onderwijsadviseurs kunnen helpen om vanuit het WAAROM (waarom registreren we?) te komen tot het HOE (hoe registreren we?) en WAT (wat registeren we?).

Onderwijs zonder plannen?

Op scholen kom ik allerlei verschillende werkwijzen tegen in het omgaan met (groeps)plannen. In de media wordt gerefereerd aan onderwijs zonder plannen. Ik geloof daar zelf niet zo in. Om verder te kijken dan het hoofdstuk waar je nu mee bezig bent heb je een plan nodig. Zo simpel is dat. De vorm en/of lengte van het plan kan uiteraard verschillend zijn. Maar vooral het doel van een plan is bepalend. Het doel van een plan kan zijn om de opbrengsten op peil te houden om zo goed mogelijk aan te kunnen sluiten bij de onderwijsbehoeften van de leerlingen in de groep. Een andere reden kan zijn dat er een concrete aanleiding of probleem is.

Datateam-methode

Als er een concrete aanleiding of probleem is, dient de leerkracht op onderzoek uit te gaan. Nadat een duidelijke onderzoeksvraag is gedefinieerd, kan de leerkracht aan de slag met de data-analyse. Het is goed om dat volgens een bepaalde aanpak te doen. De datateam-methode van de Universiteit Twente is een voorbeeld van een methode om een eigen gekozen probleem in een (deel)team te onderzoeken door de beschikbare data systematisch te gebruiken om beslissingen te nemen. Op deze manier wordt gewerkt aan versterking van de reflectieve en onderzoekende houding van de leerkracht. Hierdoor weet de leerkracht beter hoe hij zijn vakinhoudelijke en didactische, zijn pedagogische en zijn organisatorische vaardigheden in de groep kan inzetten, zoals recent onderzoek van de leerkring Opbrengstgericht werken van het ‘Samen in ontwikkeling’-project laat zien. Verbetering van het onderwijs wordt bereikt als de leerkracht zich ontwikkelt.

Tips om werkdruk te verminderen

Een aantal tips om werkdruk te verminderen:
  • Leg alleen die data vast waar de leerling beter van wordt.
  • Zorg dat de informatiestromen binnen de school helder zijn; spreek met elkaar af wat er vastgelegd wordt en op welke manier.
  • Werk onderzoeks- en planmatig. Een plan met een duidelijk doel, levert iets op.
  • Investeer in mensen in plaats van in regels en protocollen; werk aan professionele ontwikkeling in samenhang met schoolontwikkeling.
Meer weten? Neem gerust contact met mij op via e-mail of telefonisch: (0182) 76 03 46.