ZIEN! en monitoring sociale veiligheid op het ZML 19 februari 2018

Voor sommige kinderen in het so/vso zijn de bestaande leerlingvragenlijsten te talig en abstract. Je leest hier meer over de speciale versies die voor hen zijn ontwikkeld én over de pilot waarmee je aan de monitoringsplicht voor sociale veiligheid kunt voldoen.

Voor zml-leerlingen zijn speciale versies ontwikkeld van de ZIEN!-leerlingvragenlijsten. Deze vragenlijsten hebben een driepuntschaal met picto’s in de vorm van duimpjes of vinkje/kruisje (in plaats van vier antwoorden in woorden) en de vragen zijn eenvoudiger geformuleerd. Bovendien zijn er foto’s beschikbaar per ZIEN!-categorie uit de context van het vso. Aan de hand van de foto’s wordt telkens eerst een gesprekje gevoerd, waarna de leerkracht de stellingen een voor een voorleest. De leerlingen omcirkelen op papier de picto die hun mening of beleving weergeeft. Alle benodigde documenten zijn vanaf 22 februari te vinden onder het kopje ‘ZIEN! Leerling 1-16 (so/vso en 1-4) onder Informatief (via het startscherm van ZIEN!).

Monitoring sociale veiligheid en inspectie

De ZIEN!-leerlingvragenlijsten Leer- en leefklimaat + Veiligheidsbeleving voor leerjaar 5-8 mogen gebruikt worden voor het monitoren van de sociale veiligheid. Ze voldoen aan de criteria van de onderwijsinspectie. Jaarlijks wordt automatisch per school het gemiddelde voor de categorieën Welbevinden, Pestbeleving en Veiligheidsbeleving aan de inspectie doorgegeven als scholen daar toestemming voor hebben gegeven.
De leerlingvragenlijsten voor het so/vso zijn afgeleid van de ‘goedgekeurde’ vragenlijsten voor leerjaar 5-8. Ze bevragen vergelijkbare aspecten. Van de vragenlijsten voor so/vso is echter nog geen informatie beschikbaar met betrekking tot validiteit en betrouwbaarheid (een vereiste van de onderwijsinspectie).

Onderzoek

In overleg met de inspectie is afgesproken dat er in het schooljaar 2017-2018 een onderzoek wordt gedaan naar de validiteit en betrouwbaarheid van de ingevulde vragenlijsten van deze speciale versie. Alle scholen die de vragenlijsten gaan gebruiken, wordt gevraagd om de ingevulde lijsten ter beschikking te stellen voor onderzoek. Er zal nooit op school-, groeps- of leerlingniveau gerapporteerd gaan worden. Op grond van de resultaten ontvangen de deelnemende scholen én de inspectie een rapport over de kwaliteit van de vragenlijst. In afwachting van dit rapport mogen de vragenlijsten dus al wel gebruikt worden!

Toestemming inspectie

Omdat we toewerken naar een zo hoog mogelijke kwaliteit en de intentie hebben om de vragenlijst voortdurend te verbeteren, is de inspectie akkoord dat in ieder geval in het huidige schooljaar deze vragenlijst gebruikt mag worden voor het monitoren van de sociale veiligheid. Er is namelijk nog geen vragenlijst die volledig aan de criteria van de inspectie voldoet. Een andere uitgever is ook bezig met het ontwikkelen van een vragenlijst, maar daar is de kwaliteit nog niet hoog genoeg van. Bovendien wordt bij die vragenlijst alleen op groeps- en schoolniveau aan de school gerapporteerd. Dat is een belangrijk verschil met de ZIEN!-leerlingvragenlijsten, want daar krijg je per leerling inzicht in de beleving van de veiligheid. Je kunt dan direct met de betreffende leerling(en) een vervolgstap zetten.

Kwaliteit

Ons streven is om een vragenlijst van zo hoog mogelijke kwaliteit te maken. De ontwikkelaars van ZIEN! zijn echter van mening dat je met de vragenlijsten waardevolle informatie kunt verkrijgen over de beleving van de leerlingen met betrekking tot de sociale veiligheid, maar dat het vrijwel onmogelijk zal zijn om een betrouwbare en valide vragenlijst te maken voor deze doelgroep. De leerlingen hebben namelijk vrijwel allemaal een cognitief ontwikkelingsniveau onder de 9 jaar; een ontwikkelingsleeftijd waarvan wetenschappelijk is aangetoond dat die de ondergrens vormt voor goede zelfbeoordeling.
 
N.B. 1 De gegevens kunnen (nog) niet geautomatiseerd aan de inspectie worden aangeleverd, maar ze kunnen wel getoond worden als de inspectie er om vraagt.
 
N.B. 2 Scholen voor cluster 4 of sbo die inschatten dat de reguliere ZIEN!-leerlingvragenlijsten voor sommige van hun leerlingen te moeilijk zijn, kunnen overwegen om deze aangepaste vragenlijsten te gebruiken.

Meer informatie?

Wil je meedoen aan de pilot, of wil je meer informatie? Dan kun je contact opnemen met de Bertine Haverhals. 

Meer nieuws

    • Mooie scores Keuzegids voor de master Leren en Innoveren

      Studenten geven in de Nationale Studenten Enquête aan tevreden te zijn over de masteropleiding Leren en innoveren bij Driestar hogeschool die samen met de hogescholen CHE en Viaa gegeven wordt. Op vier van de vijf onderdelen scoort de master bovengemiddeld, en op één onderdeel gemiddeld. Dat is te lezen in de Keuzegids masters 2024.

    • Janneke de Jong-Slagman benoemd als lector Geletterdheid bij Driestar educatief

      Binnen het onderzoekscentrum van Driestar educatief start per 1 augustus 2024 het lectoraat Geletterdheid. Dit nieuwe lectoraat heeft als doel een bijdrage te leveren aan een positieve, inhoudsgerichte leescultuur bij zowel leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs als bij studenten in het middelbaar en hoger beroepsonderwijs. Dr. Janneke de Jong-Slagman is benoemd als lector en zal leidinggeven aan dit lectoraat.

    • Vijf jaar associate degree Pedagogisch Educatief Professional

      Hoera! De associate degree Pedagogisch Educatief Professional (ad-pep) bestaat vijf jaar. Studieleider Evert de Bruin: ‘De afgelopen vijf jaar laten zien dat de opleiding voorziet in een behoefte. Onderwijs en zorg raken steeds meer vervlochten en daarbinnen kan de ad-pepper een mooie rol vervullen.’

    • Save the date: lectorale rede en installatie dr. Bram Kunz

      Op Deo Volente 13 juni 2024 hoopt dr. Bram Kunz zijn lectorale rede uit te spreken in de Sint Janskerk te Gouda. Het College van Bestuur van Driestar educatief nodigt u van harte uit aanwezig te zijn bij de installatie van dr. Bram Kunz tot lector van het lectoraat "Vorming van christelijke onderwijsprofessionals in de 21ste eeuw". 

    • Hermeneutiek en homiletiek bij William Perkins

      “William Perkins (1558 – 1602) staat bekend als de ‘vader’ van het Engelse puritanisme die een enorme invloed heeft op theologie en spiritualiteit in de Engelstalige wereld en in West-Europa. Zijn hermeneutiek is klassiek-calvinistisch,” vertelt prof. Baars over William Perkins.