Nieuw Dyslexieprotocol 3.0 – De spellingroute verdwijnt 27 oktober 2021

Op 1 september is de Brede Vakinhoudelijke Richtlijn Dyslexie gepubliceerd voor scholen, zorgaanbieders en gemeenten. Ook is er een nieuw Dyslexieprotocol ontwikkeld, met richtlijnen over de vergoede dyslexiezorg, dit protocol gaat vanaf 1 januari 2022 in werking. In dit nieuwsbericht vertellen we je meer over een belangrijke wijziging van het protocol, namelijk: het verdwijnen van de spellingroute.

De spellingroute

Wat is ook al weer de spellingroute? Onder het oude protocol geldt dat leerlingen in aanmerking komen voor vergoede diagnostiek als zij, ondanks een lange periode van intensieve begeleiding op school, op drie achtereenvolgende hoofdmeetmomenten behoren tot de zwakste 10% op woordlezen (een E-score op de DMT) óf tot de zwakste 10% op spellen (een E-score op het PI-dictee of de CITO spellingtoetsen) + de zwakste 16% op lezen (max. een D-score op de DMT). Dat laatste heet ‘de spellingroute’. In de praktijk betekent dit voor leerlingen dat zij óók voor vergoede dyslexiezorg in aanmerking komen met D-scores op lezen, als er op spellen sprake is van 3 opeenvolgende E-scores en zij de schoolbegeleiding op spelling gehad hebben.

Het nieuwe protocol

Onder het protocol 3.0 verandert deze regel. De spellingroute verdwijnt. Leerlingen komen vanaf 2022 alleen in aanmerking voor vergoede diagnostiek en behandeling als zij ondanks intensieve begeleiding dermate grote problemen ondervinden met lezen dat zij 3 keer een E-score hebben op lezen. In het onderzoek kijkt de orthopedagoog of psycholoog nog nauwkeuriger of de achterstand voldoende groot is om voor vergoede behandeling in aanmerking te komen. Dat kan op 3 manieren:
  1. De leerling behoort tot de zwakste 6,7% op woordlezen en tot de zwakste 10% op pseudowoord lezen;
  2. De leerling behoort tot de zwakste 6,7% op pseudowoord lezen en de zwakste 10% op woordlezen;
  3. De leerling behoort tot de zwakste 6,7% op spellen en tot de zwakste 10% op woordlezen
In alle gevallen moet het kind de extra schoolbegeleiding gehad hebben voor lezen.

Waarom is deze keuze gemaakt?

Veel kinderen profiteren van de spellingroute. Zij hebben erg veel last van hun dyslexie, maar kunnen door andere ‘helpende’ factoren (bijvoorbeeld IQ, of woordenschat) met lezen hun problematiek op lezen een beetje ondervangen. Zij hebben erg veel baat bij een behandeling, waarom verdwijnt deze route dan? Wij begrijpen deze vraag, en ook de zorg die er achter schuil gaat.

Het Nederlands Kwaliteitsinstituut Dyslexie legt het uit: In de achterliggende jaren is er heel veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de ontwikkeling van lezen en spellen. Er is immers veel geld mee gemoeid. Uit al die onderzoeken is naar voren gekomen dat vooral ernstige, structurele leesproblemen heel veel gevolgen hebben voor de verdere ontwikkeling van kinderen. Deze ernstige leesproblemen moeten op een specifieke manier worden behandeld. Natuurlijk zijn ook ernstige spellingproblemen heel belemmerend voor kinderen, maar in betere mate te behandelen en vaak met betere resultaten. Uit onderzoek is gebleken dat alleen spellingproblemen atypisch (niet gangbaar) is voor dyslexie. Daarom heeft het NKD de keus gemaakt om aan te sluiten bij de DSM-V, die dyslexie definieert als een ernstige leesstoornis voor woordlezen, waarbij de achterstand minimaal anderhalve standaarddeviatie van het gemiddelde ligt. Dit betekent dat het kind voor lezen bij de zwakste 6,7 % lezers behoort. Nog altijd wordt spelling betrokken bij dyslexie, ook in de behandeling, dit verandert niet. De spellinggegevens moeten ook worden aangeleverd door de scholen. Maar het kind moet voor lezen de hulp op ondersteuningsniveau 2 en 3 gekregen hebben. Als dan uit het dyslexieonderzoek naar voren komt dat het kind voor spelling bij de zwakste 6,7% behoort én tegelijkertijd voor lezen bij de zwakste 10% (E-score dus), dan valt dit alsnog onder Ernstige dyslexie.

Wat doe ik met mijn leerling, die extra ondersteuning krijgt op spelling?

Ben je op dit moment bezig een leerling extra ondersteuning te bieden vanwege de E-scores op spelling, die ook hooguit een D-score op de DMT hebben, en vrees je dat deze nu buiten de boot gaat vallen, of worstel je met de gevolgen van deze regel? Neem dan even contact met ons op. Onze regiebehandelaren denken graag nu alvast met je mee over wat voor jouw leerling passend is.

Vragen over het nieuwe protocol?

Neem gerust contact met ons op via dyslexiemail@driestar-educatief.nl.

Op dit moment is nog niet duidelijk of en hoe de veranderende regelgeving met betrekking tot de spellingroute uitwerkt op de criteria voor het afgeven van de dyslexieverklaring van SDN (nb: de dyslexieverklaring voor niet-ernstige dyslexie). We komen hier in een volgend nieuwsbericht op terug.

Meer nieuws