Dyscalculie: drie screeningsdocumenten 18 september 2014

In de achterliggende tijd zijn bij enkele uitgeverijen dyscalculietests verschenen: de NDS, de Zareki en de 3DM.

Hamvraag  bij deze tests is niet: welke kan ik als school het beste gebruiken, maar: is het zinvol om één van deze tests aan te schaffen? Voor we deze vraag beantwoorden, volgt eerst een korte beschrijving van de tests.

Nederlandse Dyscalculie Screener (NDS)

De uitgever (Boom) meldt dat de NDS:
  • leerlingen opspoort die een verhoogd risico op dyscalculie hebben;
  • individueel en klassikaal kan worden afgenomen (de afname duurt 30 à 40 minuten);
  • een snelheidstest is, die uitval meet op automatismen bij het rekenen;
  • automatismen onderzoekt die zich bij de doorsnee rekenaar ‘al doende’ ontwikkelen, zonder dat ze in het rekenonderwijs expliciet worden getraind (zoals: grootste stip aanstrepen, grootste getal met één cijfer aanstrepen, grootste getal met twee cijfers aanstrepen, van stippen naar cijfer, enzovoort);
  • genormeerd is voor de groepen 6, 7 en 8 van het basisonderwijs en klas 1 van het voortgezet onderwijs;
  • ontworpen is door Marisca Milikowski en Stephan Vermeire;
  • 150 euro kost (basisset, exclusief BTW).
Ruwe scores worden ingevoerd in het Boom Testcentrum. Dit levert voor elke leerling een NDS-profiel op. Uit dat profiel blijkt of nadere diagnostiek voor dyscalculie nodig is.

Zareki-R-NL

De uitgever (Pearson) meldt dat de Zareki:
  • screent op het risico dat een kind dyscalculie heeft en handvatten vindt voor het vervolgtraject van het diagnostisch onderzoek en aanpak;
  • twaalf subtests bevat, die allerlei deelvaardigheden op het gebied van rekenen en getalbegrip bestrijken;
  • bedoeld is voor leerlingen met rekenproblemen uit groep 5 t/m klas 2;
  • individuele afgenomen wordt en dat de afname 30 à 45 minuten duurt;
  • ontwikkeld is in Zwitserland en genormeerd is op 620 Nederlandse leerlingen;
  • 199 euro kost (complete set; exclusief BTW).
Ruwe scores worden ingevoerd in een scoringsprogramma, waarbij de totaalscore omgezet wordt in een percentielscore. Er kunnen conclusies getrokken worden over welke deelvaardigheden een kind nog niet beheerst en welke vervolgonderzoeken gedaan zou kunnen worden of welke hulpmiddelen dit kind zouden kunnen helpen.

3DM Dyscalculie

Met 3DM test je bij leerlingen in het basisonderwijs de cognitieve vaardigheden die noodzakelijk zijn voor het kunnen rekenen. De test onderzoekt naast rekenvaardigheden de belangrijkste basis getalvaardigheden. Door deze analyse en evaluatie kun je met 3DM de ernst en de aard van eventuele rekenproblemen vaststellen: hiermee kun je de test inzetten als onderdeel van diagnostisch onderzoek naar dyscalculie.

De uitgever (Boom) meldt verder:
  • de test is m.b.v. een usb-stick volledig computergestuurd, zodat zowel de testafname als de scoring van de resultaten geautomatiseerd verlopen.
  • de taken van 3DM kunnen onderverdeeld worden in drie categorieën:
  1. rekentaken (optellen, aftrekken, vermenigvuldigen);
  2. getalvaardigheden (tellen, getallen vergelijken, getalwoorden en cijfers vergelijken, enzovoort);
  3. overige niet-rekenspecifieke cognitieve taken.
  • de 3DM is bruikbaar vanaf april groep 2 t/m april groep 8 van het basisonderwijs.
  • de afname duurt 34 minuten tot een 1 uur en 38 min. (afhankelijk van normperiode).
  • de 3DM is ontwikkeld door een auteursteam onder leiding van Leo Blomert.
  • de basisset kost 650 euro (exclusief BTW).

Aanschaffen?

Zoals eerder vermeld, is de vraag niet: welke van deze drie kun je het beste aanschaffen, maar: moet je een dergelijk screeningsdocument aanschaffen als je het dyscalculieprotocol bij een leerling volgt? Het antwoord op deze vraag is kort en duidelijk: nee. Bij het gebruik van het dyscalculieprotocol hebben ze geen toegevoegde waarde. Wel moet gezegd dat het als screeningstests zondermeer goede instrumenten zijn, waarbij onze voorkeur op basis van de verhouding prijs en kwaliteit naar de Zareki uitgaat.

Het dyscalculieprotocol volgt een leerling op de voet met dagelijks je ogen en oren als leerkracht goed te gebruiken en op een bepaalde manier om te gaan met de bloktoetsen van de rekenmethode. Deze werkwijze hebben we eerder voor ib’ers beschreven en is bij de auteur van dit artikel opvraagbaar. In het protocol moet een leerling enkele keren onderzocht worden m.b.v. speciaal bij het protocol ontwikkelde toetsen. Je kunt je inschrijven voor een korte cursus die Driestar onderwijsadvies hiervoor heeft ontwikkeld. 

C.C. Geluk, orthodidact

Wil je nog meer interessante informatie te weten komen die relevant is voor jou als ib’er? Kijk dan op deze pagina

Meer nieuws

    • Driestar educatief gaat webwinkel volledig vernieuwen

      We hebben goed nieuws! Driestar educatief gaat haar webwinkel volledig vernieuwen.

    • Mooie scores Keuzegids voor de master Leren en Innoveren

      Studenten geven in de Nationale Studenten Enquête aan tevreden te zijn over de masteropleiding Leren en innoveren bij Driestar hogeschool die samen met de hogescholen CHE en Viaa gegeven wordt. Op vier van de vijf onderdelen scoort de master bovengemiddeld, en op één onderdeel gemiddeld. Dat is te lezen in de Keuzegids masters 2024.

    • Janneke de Jong-Slagman benoemd als lector Geletterdheid bij Driestar educatief

      Binnen het onderzoekscentrum van Driestar educatief start per 1 augustus 2024 het lectoraat Geletterdheid. Dit nieuwe lectoraat heeft als doel een bijdrage te leveren aan een positieve, inhoudsgerichte leescultuur bij zowel leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs als bij studenten in het middelbaar en hoger beroepsonderwijs. Dr. Janneke de Jong-Slagman is benoemd als lector en zal leidinggeven aan dit lectoraat.

    • Vijf jaar associate degree Pedagogisch Educatief Professional

      Hoera! De associate degree Pedagogisch Educatief Professional (ad-pep) bestaat vijf jaar. Studieleider Evert de Bruin: ‘De afgelopen vijf jaar laten zien dat de opleiding voorziet in een behoefte. Onderwijs en zorg raken steeds meer vervlochten en daarbinnen kan de ad-pepper een mooie rol vervullen.’

    • Save the date: lectorale rede en installatie dr. Bram Kunz

      Op Deo Volente 13 juni 2024 hoopt dr. Bram Kunz zijn lectorale rede uit te spreken in de Sint Janskerk te Gouda. Het College van Bestuur van Driestar educatief nodigt u van harte uit aanwezig te zijn bij de installatie van dr. Bram Kunz tot lector van het lectoraat "Vorming van christelijke onderwijsprofessionals in de 21ste eeuw".