Internet: de plaats van ontspanning, ontmoeting, samenwerking én online lessen. De coronaperiode heeft het mediagebruik van basisschoolleerlingen flink uitgebreid. Leerlingen die feilloos de weg weten online, maar die geen kritische mediagebruikers zijn, zo blijkt uit recent onderzoek. Hoe help je jouw leerlingen om weerbare mediagebruikers te worden?
Mediavaardig zijn ze, de basisschoolleerlingen van 2021. De Monitor Mediagebruik 7-12 jaar leert dat de kinderen gemiddeld ruim drie uur per dag online zijn. Maar aan mediawijsheid ontbreekt het. Maar weinige schoolkinderen stellen zichzelf vragen als: “Is het waar wat hier staat?”, “Is deze website betrouwbaar?” en “Zal ik deze foto wel posten?” Voor het ontwikkelen van een dergelijke houding is de aanwezigheid van een betrokken opvoeder nodig, stelt lector Peter Nikken van het lectoraat Jeugd en Media van hogeschool Windesheim. “Uit internationaal onderzoek weten we dat oprechte betrokkenheid van ouders bij wat kinderen online doen, helpt om kritischer te worden (…). Juist basisschoolkinderen hebben die steun van ouders nodig.” Precies die betrokkenheid van opvoeders ontbreekt veelal, toont hetzelfde onderzoek. Het mediagebruik van kinderen neemt toe, terwijl de opvoeders niet goed weten hoe ze hun kinderen hiervoor kunnen toerusten.
Online burgerschap
Ook binnen veel scholen speelt deze zoektocht. Het is goed dat de aandacht voor (online) burgerschap toeneemt. Juist op de plek waar kinderen worden voorbereid op een toekomstige plek in de (digitale) maatschappij is het belangrijk om na te denken over een passend curriculum rond mediawijsheid. Moedgevend is het dat oprechte betrokkenheid van opvoeders een kritische houding stimuleert bij kinderen. Het heeft dus zin om gericht aandacht te hebben voor dit onderwerp in de klas! “Hoe meer een kind zich bewust is van wat zich afspeelt in media, des te weerbaarder is hij richting de puberteit en volwassenheid”, noemt Peter Nikken in de bespreking van de Monitor.
STAPP
Hoe mediawijsheid in de klas te brengen? De christelijke methode STAPP is ontwikkeld om met leerlingen actief te bezinnen op en te oefenen met wijs mediagebruik. In de methode worden voortdurend lijnen getrokken naar de Bijbel (ons kompas!) en goed burgerschap (onze opdracht!). Dit wordt bereikt door in elke les één of enkele waarden centraal te zetten. In de lessen komen weten, ervaren, oefenen en reflecteren steeds weer aan de orde. Mediawijs? Dat wordt je door te oefenen, door fouten te maken, door die te bespreken en door samen verder te leren! Daarom is de methode beschikbaar voor groep 1 tot 8 van de basisschool, voor het voortgezet onderwijs en binnenkort ook voor het S(B)O.
Meer weten?
Benieuwd naar de methode? Op
www.stappmethode.nl zijn enkele lessen te downloaden om uit te proberen in de klas. Mediawijsheid? Natuurlijk breng je dat in de klas! Heb je al een vraag? Neem dan even contact op met
Wim van den Bosch, onderwijsadviseur bij Driestar onderwijsadvies.