Wist je dit al over de Nederlandse Intelligentietest voor Onderwijsniveau (NIO)? 24 november 2022 Door A. (Ria) Looij

In deze tijd van het jaar wordt in veel groepen 8 van het basisonderwijs weer de NIO (Nederlandse Intelligentietest voor Onderwijsniveau) afgenomen, een test die een indicatie geeft van het niveau van voortgezet onderwijs dat het best passend is bij een leerling. GZ-psycholoog Ria Looij geeft je meer informatie over de NIO en wat onze orthopedagogen en psychologen daarin voor je kunnen betekenen.

Voor sommige kinderen geeft de uitslag niet meteen een eenduidig beeld. Dan kan de NIO als ‘second opinion’ beschouwd worden, naast het beeld dat de eindtoets geeft.

Afname
De afname van de NIO is volgens de makers en de uitgever (Boomtestonderwijs) voorbehouden aan orthopedagogen, psychologen en testassistenten. We krijgen soms reacties van leerkrachten die zich afvragen wat daarvan de meerwaarde is, omdat zij ook veel ervaring hebben met het afnemen van toetsen. Toch speelt er meer mee dan alleen de afname op zichzelf. Orthopedagogen, psychologen en testassistenten zijn door hun opleiding en hun ervaring met het afnemen van (intelligentie)tests erin getraind om subjectiviteit en (geringe) afwijking van de voorgeschreven afnameregels zoveel mogelijk te vermijden bij het testen. Daarbij kunnen zij vaak objectiever zijn dan de leerkracht, vanwege de relatie die hij of zij heeft opgebouwd met de leerling.

Achtergrond
Wanneer de leerkracht op de achtergrond aanwezig is, heeft dat zeker een meerwaarde. De leerkracht kan, juist vanwege de opgebouwde relatie, de testleider van extra informatie over een leerling kan voorzien. Ik herinner me een meisje dat de spanning van het testen niet aankon. Samen met de leerkracht is toen besloten dat verder testen op dat moment niet zinvol was en de leerkracht kon deze leerling verder onder haar hoede nemen. Wellicht is het ook voor andere leerlingen een prettig idee om de vertrouwde persoon van de leerkracht in de buurt te hebben. Ook kan het fijn zijn wanneer een grote groep leerlingen tegelijk wordt getest, dat leerkracht en testleider samen de leerlingen langs kunnen lopen om te controleren of zij alles op de juiste manier en op de juiste plaats invullen.

Noodoplossing
In coronatijd was het overigens soms een uitdaging om de NIO bij alle leerlingen van een groep af te nemen. Er is toen soms gekozen voor ‘noodoplossingen’, zoals een leerling later in een andere groep mee laten doen, desnoods op een andere school. In een enkel geval is het toen wel voorgekomen dat de leerkracht de test later individueel afgenomen heeft. In dat geval is het wel wenselijk dat deze leerkracht eerder een klassikale afname heeft meegemaakt en dus al enigszins vertrouwd is met het protocol. Ik wil graag benadrukken dat deze noodoplossingen  niet de voorkeur hebben.

Toegangstest LWOO en PrO
De NIO staat ook op de lijst van toegestane instrumenten van de Regeling screenings- en testinstrumenten LWOO en PrO 2022-2023. Je mag de NIO dus ook  bij leerlingen die voor LWOO en PrO in aanmerking komen. 

NPO-subsidie
Als onderdeel van het Nationaal Programma Onderwijs stelt het Ministerie van OCW een subsidie beschikbaar voor het afnemen van een capaciteitentest zoals de NIO bij leerlingen in leerjaar 1 en 2 van het regulier voortgezet onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs. (Meer info op Nederlandse Intelligentietest voor Onderwijsniveau (NIO) | Boom test onderwijs.)

Interpretatie
Ten slotte is niet alleen de afname, maar ook de interpretatie volgens de makers en de uitgever van de test voorbehouden aan orthopedagogen of psychologen. In de praktijk zullen er ook hierbij leerkrachten zijn die zoveel ervaring hebben opgebouwd met de NIO, de uitslagen én het geven van advies voor het vervolgonderwijs, dat zij dit prima zelf zien zitten. Dat neemt niet weg dat orthopedagogen en psychologen van toegevoegde waarde kunnen zijn op grond van hun ervaring met psychologische onderzoeken, het geven van adviezen tijdens de schoolloopbaan van veel leerlingen en het meedenken over het vervolg.

NB: Wist je dat meisjes in het algemeen iets lager worden ingeschaald op grond van de NIO-uitslag? Zij zijn echter vaak beter gemotiveerd en hebben vaak een betere werkhouding dan jongens, waardoor zij in het vervolgonderwijs meer kans hebben om hoger in te kunnen stromen dan de NIO wellicht aangeeft ...

Benieuwd naar wat de orthopedagogen en psychologen voor je kunnen betekenen bij de testafname, of wil je een afspraak inplannen? Zie voor meer informatie en contactgegevens onze website.