Verwonder je met je klas over kunst met de digitale scheurkalender 18 april 2019 Door W.P. (Winnie) Verbeek

Kunst, dat vinden kinderen saai! Hoe vaak studenten of leerkrachten die opmerking niet maken! Niets is minder waar. Kinderen zijn gevoelig voor kunst en juist via een kunstwerk is het mogelijk om in de klas een gesprek te voeren dat een laag dieper gaat dan gewoonlijk. Er is een heel eenvoudige manier waarmee je kunst in je klas kunt brengen: culturele snacks van de digitale scheurkalender.

Als leerkracht vind je jezelf misschien al snel onbekwaam om een ontmoeting met een kunstwerk te arrangeren. Je hebt er misschien niet zo heel veel mee, je weet er te weinig van af en bovendien, hoe zou je zo’n gesprek moeten aanpakken? De digitale scheurkalender helpt!

Culturele snacks

Het Kröller-Müller museum heeft het initiatief genomen om kinderen met een makkelijke, behapbare en eigentijdse manier virtueel met kunst in aanraking te brengen: de digitale scheurkalender. Na het inloggen (met het wachtwoord 'nederland') vind je korte ‘culturele snacks’ over kunstwerken. Met de informatie en bijbehorende muziek- en denkvragen kun je in enkele minuten het gesprek aangaan met de kinderen over een kernwerk uit de Nederlandse kunst en cultuur. Je kunt eenvoudig interessante informatie toevoegen om het gesprek te verrijken. Het is ook mogelijk om op heel andere manieren verdieping aan te brengen, zoals door een grappig filmfragmentje, een opdracht rond muziek en beeld of een meer filosoferend opgestelde vraag. Vanzelf kijk je als leerkracht elke snack kritisch door om te kijken of je hem op je eigen school en in je eigen klas wilt geven. Het voorbereidende werk is minimaal, de gesprekken die het kan opleveren, zijn fantastisch.

Voorbeeld van een snack

De kracht van de snack zit in de focus die aangebracht wordt. Elke keer wordt een klein stukje toegevoegd aan het onderwerp. Door beter te kijken, scherper waar te nemen of door met elkaar iets uit te zoeken verdiept het gesprek zich én wordt kennis verbonden. Een mooi voorbeeld is de snack rond het schilderij Portret van Joseph Roulin van Vincent van Gogh. Door een vraag komen de kinderen erachter dat deze man de postbode van Vincent van Gogh was. Zo wordt de verbinding gelegd naar de brieven die Vincent aan zijn broer Theo schreef. De kinderen zien gelijk nog meer werk van Vincent. Ze zoeken tussen andere portretten de vrouw van de postbode op. Spelenderwijs verwoorden ze in deze opdrachten een aantal kenmerken van zijn schilderstijl. Vlogger Klaas leest een stukje voor uit een van de brieven van Vincent waarin hij het over deze postbode heeft. Ondertussen wordt  tegelijkertijd het gesprek gevoerd over de eigen wereld van de kinderen. Ze denken na over waar ze trots op zijn en schrijven zelf ook een brief. Niet alleen knap gedaan, het levert een mooie en verrassende ontmoeting op, die verder reikt dan het schilderij.

Zelf ontwerpen

Zelf een culturele snack ontwerpen kan natuurlijk ook! Op onze pabo hebben studenten die de minor Kunst & Kids volgen zelf culturele snacks gemaakt en uitgeprobeerd.  Het kost natuurlijk meer tijd om zelf een schilderij of voorwerp te kiezen en korte vragen en opdrachten te bedenken, maar het biedt een uitgelezen kans om een eigen onderwerp te klas in te dragen. Ga de uitdaging aan en zet volgende week eens een culturele snack op de agenda. Gebruik een kant-en-klaar hapje of maak er zelf een!
 
Leerkracht Jaap ontwierp zelf een snack: ‘In mijn klas zit een jongetje dat vaak niet zo goed te bereiken is. Hij let weinig op, is dromerig en vaak gaat 90% van het gebeuren in de klas hem voorbij. Totdat ik het schilderij ‘Langs moeders graf’ liet zien. Hij zat constant met zijn vinger in de lucht en kwam er als eerste achter wat er eigenlijk gebeurde op dit schilderij. Dit vond ik zo gaaf: ik zag een leerling die ik al maanden ken voor het eerst echt betrokken! Vervolgens hadden we nog een mooi gesprek over begrafenissen. Op dat moment landde bij mij voor het eerst de waarde van kunst: naar aanleiding van een schilderij zie ik betrokken kinderen, met elkaar pratend over deze wezenlijke dingen van het leven.’
 
Ben je ICC’er in je school of geïnteresseerd in het geven van kunst- en cultuuronderwijs? Meld je dan hier aan voor het platform Kunst en Kids op LinkedIn. Via dit platform willen we met elkaar het cultuurvuurtje warm houden. We delen culturele snacks en inspirerende voorbeelden die je motiveren om kunst en cultuur een blijvende plek in je onderwijs te geven. 
Wil jij graag ICC'er worden binnen je school? Meld je dan hier aan voor de Cursus Interne Cultuurcoördinator.


ICC.jpg