Gelukkig zijn tegenwoordig veel leerkrachten op zoek naar mooie, cognitief uitdagende opdrachten om hoogbegaafde leerlingen te motiveren. Toch is het vaak lastig om opdrachten te vinden die goed aansluiten bij deze kinderen en betekenisvol voor hen zijn.
Het helpt als we, naast dat we ons richten op de cognitieve behoeften, ons richten op de onderwijsbehoeften die deze kinderen ook op andere gebieden hebben. Ik heb dat zelf ervaren bij een Plusklas die ik in het verleden begeleid heb.
Uitdagende opdrachten
Aan de ene kant van het lokaal zie ik een aantal leerlingen verwikkeld in een felle discussie. Het zijn kinderen van verschillende leeftijden, maar ze zijn aan elkaar gewaagd, dat zie je zo. Onderwerp van discussie is het ontwerp van een logo. De vier kinderen hebben er goed over nagedacht en ze brengen hun argumenten dan ook vol verve in. De één weet de argumenten beter te onderbouwen dan de ander, maar ze zijn sterk overtuigd van de waarde van hun eigen ideeën. Die zijn goed bezig, daar komt vast een goed doordacht, veelzijdig logo uit. Ik ben opgelucht, het heeft me best wat denkwerk gekost om een opdracht te bedenken die open genoeg is om de kinderen uit te dagen en hen te motiveren. Hier kunnen ze hun tanden in zetten.
Aan de andere kant van de klas zijn ook vier kinderen bezig. Zij zijn een promotiefilmpje aan het maken. Als ik bij hen ga zitten en hen vraag naar de voortgang beginnen er twee direct te praten en laten hun producten vol trots zien. Ze zijn al een heel eind op weg en kunnen binnenkort ook echt gaan filmen. Ook hier lijkt het van een leien dakje te gaan. Maar als ik even afstand neem en het groepje observeer, zie ik dat er twee erg actief in de weer zijn, maar de twee andere kinderen kijken een beetje doelloos rond en gaan af en toe bij het logo kijken. Eén probeert nog wel af en toe iets in te brengen, maar krijgt er eigenlijk de ruimte niet voor.
In de eerste groep zijn de emoties intussen behoorlijk opgelopen. Eén van de kinderen heeft zich boos omgedraaid en kijkt met een kwaad gezicht voor zich uit, terwijl de andere drie hevig discussiërend op elkaar in staan te praten.
Ik besluit dat het tijd wordt om de groep eens bij elkaar te roepen. Ik bespreek met hen wat ik heb gezien. In het gesprek dat volgt geven de kinderen aan dat ze het samenwerken in hun eigen klas vaak erg moeilijk vinden. Een aantal werkt eigenlijk het liefst alleen. We besluiten om de uitdaging aan te gaan om de komende periode juist aan dit thema te gaan werken.
Uitdagende samenwerking
Het is een aantal weken later. In dezelfde ruimte zijn weer twee groepen bezig. Beide groepen zijn een kettingreactie aan het maken. Ik zie één van de meisjes geërgerd kijken naar een ander meisje dat doelloos met de materialen rommelt. Even later zie ik de meiden druk met elkaar praten, waarna ze beiden geconcentreerd aan het werk gaan. In het nagesprek vertelt het eerste meisje: ‘Ik was me eerst aan het opwinden toen ik zag dat ze weer niet meedeed en werd boos. Maar toen bedacht ik dat ik dat dan met haar moest bespreken. Ik heb toen aan haar verteld waarom ik me boos voelde worden. Ik ben erachter gekomen dat ik zelf niet duidelijk had verteld waar ik mee bezig was en wat mijn plan was. Ik heb aan haar gevraagd of ze dat voortaan dan ook even wil vragen. En toen zijn we weer lekker aan de slag gegaan!’
In het andere groepje dreigt het even mis te gaan. Direct roep ik de twee jongens bij me en geef hen een formulier. Met dit formulier denken ze na over hun eigen gedrag, maar proberen ze ook het gedrag van de ander te begrijpen. Even later zie ik de twee jongens de formulieren met elkaar bespreken en na een korte discussie gaan ook zij weer aan het werk.
Wat is er veel losgekomen in de afgelopen periode. Natuurlijk was het ook nu weer belangrijk om een goede, uitdagende opdracht te hebben. Maar samen hebben we besproken dat we tijdens de evaluatie van het nieuwe project ons niet alleen richten op het product, maar ook op het proces. Juist deze kinderen kunnen heel analytisch naar hun proces kijken en erover praten, wat hen helpt om te werken aan wat ze moeilijk vinden. Op deze manier hebben ze hun kwaliteiten gebruikt om met het samenwerken aan de slag te gaan. Wat hebben we gepraat over communicatie, gedachten, perspectief nemen, gedrag en gevoelens. Het leverde soms verrassend mooie en soms diepe gesprekken op.
Uitdagend aan de slag
Zelf heb ik ervan genoten om de uitdaging aan te gaan om op deze manier met de kinderen aan de slag te gaan. Het heeft mijn kijk op deze hoogbegaafde kinderen verrijkt en het heeft de kinderen meer gegeven dan alleen een opdracht die op hun niveau is. Ik daag jou uit om ook eens zo naar deze leerlingen op jouw school te kijken!
Wil je graag meer informatie over ons aanbod rondom het hoogbegaafdheid? Klik hier!