Muziek maakt slim … en andere redenen om muziekonderwijs te geven 12 juni 2017 Door Arjen Uitbeijerse, docent muziek

Heb je een grote vriendenkring? Waren jouw rapportcijfers vroeger bovengemiddeld? Heb je die lastige sudoku vaak als eerste opgelost? Dan is de kans groot dat je vroeger in de gelukkige omstandigheid verkeerde dat je uitstekend muziekonderwijs hebt ontvangen. Arjen Uitbeijerse voert een warm pleidooi voor meer muziekonderwijs.

Het verband lijkt op het eerste gezicht onwaarschijnlijk, maar niets is minder waar. Aan het begin van deze eeuw verscheen er een onderzoeksrapport van de hand van de Duitse prof. Hans Günther Bastian, “De effecten van muziekonderwijs”, waarin hij na langdurig en grondig onderzoek aantoont dat muziekonderwijs bij kinderen van 6 tot 12 jaar

  • het sociaal gedrag verbetert;
  • de schoolprestaties bevordert;
  • de intelligentie stimuleert;
  • concentratieproblemen vermindert.
Zijn onderzoek richtte zich vooral op het meten van verschillen tussen kinderen die op school grondig muziekles kregen en kinderen bij wie dit niet gebeurde. De conclusie uit het onderzoek was duidelijk: laat regelmatig muziekonderwijs terugkeren in de basisscholen.

Muziekles opeisen

De Nederlandse neuropsycholoog prof. dr. Erik Scherder sluit zich hierbij geheel aan. Inmiddels zijn er diverse filmpjes op internet te vinden waarin hij een warm pleidooi voert voor muziekonderwijs in de basisschool. Sterker nog: hij roept ouders en kinderen op om muziekles op te eisen. Het is onmisbaar voor de ontwikkeling van ieder mens, zegt hij. Ik citeer: “Door wetenschappelijk onderzoek is aangetoond dat bij kinderen die musiceren de verbindingsbalk tussen de beide hersenhelften, het corpus callosum, groter wordt. Die hersenhelften gaan daardoor beter met elkaar communiceren. En dat is ongelooflijk belangrijk.”
Al diverse keren heeft Scherder gehamerd op het feit dat bij mensen zowel de cognitie als de empathie bevorderd worden door muziek, zowel door actieve beoefening van muziek als het ondergaan van muziek.

Smartboardzingen

Niet voor niets heeft het Ministerie van Onderwijs extra geld beschikbaar gesteld voor muziekonderwijs op de basisschool. En dat is meer dan hard nodig. Het muziekonderwijs in Nederland is toe aan een grondige revival. 80% van de voorgeschreven uren muziek valt uit of wordt aan andere zaken besteed. En daarom … Leraren in het basisonderwijs, roep een halt toe aan de achteruitgang van cultuuronderwijs in het algemeen en muziekonderwijs in het bijzonder. Je bent daar zelf bij. Sta niet toe dat muziek naar de rand van het lesrooster wordt geduwd, of zelfs erover. Zing, speel, luister en geniet met de kinderen. (Tip: ban het ‘smartboardzingen’ uit. Het lijkt aardig, maar het is de dood in de pot). Doe ze niet tekort!

Muziek als gave

Schooldirecteuren, maak van het muziekonderwijs een speerpunt in jouw school. Mist jouw team de tools om dit mooie vak gestalte te geven: trek dan aan de bel voor een gerichte nascholing. Laat zien dat in jouw school muziekonderwijs een stevige plaats heeft. Het vak verdient het. En bovendien: de leerlingen verdienen het. En last but not least: muziek als gave van onze Schepper verdient onze toewijding en grootst mogelijke aandacht. Het herinnert ons aan onze afkomst en brengt het paradijs dichterbij.