Een laatste leestip – en dan: zomerlezen 2 juli 2020 Door J. (Janneke) de Jong-Slagman

De afgelopen tijd gaf docent Nederlands Janneke de Jong wekelijks een (voor)leestip. Deze reeks sluit ze nu af – met toch nog een boekentip – en tips voor leerkrachten in het basisonderwijs om leerlingen te stimuleren een boek te pakken – in en ná de zomervakantie.

Onlangs zag ik een prentenboek van een educatieve uitgeverij met de titel Knuffel mij nou, ‘het verhaal over een wereldwijde pandemie en de gevolgen daarvan voor een gezin, gezien door de ogen van een kleuter’. Het is een boek vol goede bedoelingen, expliciet geschreven met het oog op de coronacrisis en ‘toepasbaar’ op school en thuis.

Kort voordat ik dat boek onder ogen kreeg, had ik de leestip De omhelzing geschreven. Het vergelijken van beide boeken zou een mooie opdracht zijn voor een literatuurcollege. Het eerste boek kun je consumeren en na de crisis aan de kant leggen; over het tweede moet je nadenken. In dat kleine verhaal komen universele aspecten van het leven voor, als eenzaamheid, vriendschap, angst en liefde. Zo’n verhaal is steeds opnieuw te interpreteren. Ik las het een paar jaar geleden en het kwam door de coronacrisis weer in mijn gedachten. Net als het boek Wat niemand had verwacht van Marit Törnqvist, waarin de hoofdpersoon onverwacht in een isolement terechtkomt. Eerder schreef ik erover in Liter. Goed nieuws: deze zomer komt er een herdruk van dat prachtige prentenboek.

Variatie

Van studenten hoor ik vaak dat er op hun stageschool veel boeken zijn, maar ‘alleen gewone leesboeken’ en ‘vooral veel historische verhalen’. En geen poëziebundeltjes, prentenboeken, stripboeken, verhalenbundels, non-fictieboeken en theater- of samenleesteksten in de midden- en bovenbouw. Kinderen houden van herhaling en lezen graag meer van hetzelfde. Dat heeft vorige week de Kinderjury wel weer bewezen. Omdat ze zelf niet zomaar om andere boeken vragen, is het expliciet de taak van de leerkrachten om variatie aan te brengen. Ze moeten het grote belang van lezen onderkennen en zorgdragen voor een grote en doordachte boekencollectie. Leerkrachten moeten dus niet zomaar voorlezen wat de kinderen aandragen of laten lezen wat ze uit hun eigen jeugd kennen, maar op de hoogte zijn van het aanbod van deze tijd.

Actueel

Om je te helpen de boekencollectie op school actueel en gevarieerd te houden, heb ik in de afgelopen weken boekentips gegeven. In de eerste nieuwsbrieven schreef ik over klassieke prentenboeken, omdat de bibliotheken gesloten waren en deze boeken via het internet te bekijken en te beluisteren waren. Daarna volgden actuele, minder bekende titels die allemaal in de schoolbibliotheek passen. Actuele boeken hoeven overigens niet altijd nieuwe titels te zijn. Er komen ook klassiekers in frisse bewerkingen op de markt. Zo zijn van De hut van oom Tom meerdere versies beschikbaar. Dat boek leent zich ervoor om nu met de klas het gesprek over racisme aan te gaan!

Zomerlezen

Een collega vertelde dat ze vroeger, toen ze als juf in het basisonderwijs werkte, een wedstrijd uitschreef voor de zomervakantie: wie levert na de vakantie de mooiste leesfoto in? Op zee, in de bergen, in de tent of in het logeerbed bij oma: als er maar gelezen wordt. De winnaar krijgt natuurlijk een boekenbon. En laat de leerlingen na de vakantie over het gelezen boek vertellen! Daarmee inspireren ze andere kinderen en dat draagt bij aan een positief leesklimaat.
 
Lees de leestips van Janneke de Jong terug:
  1. Frederick
  2. Lionni en een Lionni-adept
  3. Elske, Frank en Anne
  4. Ondergedoken als Anne Frank
  5. Het fortuin van Fausto
  6. Het huis aan het meer
  7. Boeken over jongeren die het leven ontwijken
  8. De omhelzing