Doordacht digitaal: drie speerpunten van de Onderwijsraad 8 juni 2017 Door Albert-Jan den Butter

“Digitalisering van de maatschappij voltrekt zich in hoog tempo. Het onderwijs zoekt aansluiting bij deze ontwikkeling, maar dreigt achter te lopen. Hoe kan het onderwijs optimaal profiteren van de mogelijkheden van digitalisering?”

De Onderwijsraad presenteerde 18 april in Maastricht hun belangrijkste bevindingen van hun publicatie ‘Doordacht digitaal’. De raad is ervan overtuigd dat in een digitale wereld het onderwijs niet achter kan en mag blijven. “Digitalisering van het onderwijs kan bijdragen aan de productiviteit en de concurrentiekracht van de (inter)nationale economie.”

Inmiddels is het hele rapport verschenen en heeft ook de pers dit rapport opgepikt en onder de aandacht gebracht. De kansen, maar ook de dilemma’s waar het onderwijs mee te maken krijgt, worden in dit rapport helder besproken. Daarnaast formuleert de Onderwijsraad een aantal aanbevelingen.  Een aantal zaken uit het rapport wil ik er even uitlichten.

1. Samenwerken

Samenwerken is voor de Onderwijsraad een belangrijk item. De Onderwijsraad pleit voor een samenwerkingsverband van overheid, onderwijs, uitgeverijen, technologische bedrijven en ouders voor de aanpak van de technische aspecten rondom ict in het onderwijs, alsmede het instaan voor cybersecurity en privacy voor onderwijsinstellingen.

Daarnaast pleit de raad voor docenten die samenwerken in pilotgroepen, waarin niet alleen digitale content wordt ontwikkeld, maar waarin ook wordt nagedacht over de didactiek van de inzet van ict in het onderwijs.

2. Eigenaarschap

Meer dan ooit wordt aandacht gevraagd voor het eigenaarschap van ict-toepassingen in het onderwijs. Er is in de huidige kerndoelen van het primair onderwijs en de eindtermen voor het voortgezet onderwijs weinig aandacht voor de ontwikkeling van digitale geletterdheid, mediawijsheid, ‘computational thinking’ en programmeren. Wanneer docenten zelf digitaal materiaal ontwikkelen zijn ze ook daadwerkelijk eigenaar en neemt de enthousiasme om met ict aan de slag te gaan toe.

Docenten dienen dan wel goed opgeleid te zijn om op een doordachte wijze digitaal leermateriaal te kunnen ontwikkelen. De overheid en de lerarenopleidingen zijn hierbij aan zet: de overheid voor de facilitering en de lerarenopleidingen  voor het opleiden van leraren die ict-bekwaam zijn.

Elke onderwijsinstelling zou moeten beschikken over één of meer ict-coördinatoren of e-coaches die opgeleid zijn om digitale didactiek en het toepassen van digitale middelen een plaats te geven in het onderwijs.

3. Keerzijden

De Onderwijsraad staat ook stil bij de keerzijden van digitalisering in het onderwijs. Privacy en beveiliging zijn twee belangrijke items.

Daarnaast gaat ook mediawijsheid en steeds belangrijkere plaats innemen in het onderwijs omdat leerlingen nu eenmaal ook kunnen ontsporen als ze gebruik maken van digitale toepassingen.

Het rapport schenkt ook aandacht aan de eventuele lichamelijke gevolgen van het veel bezig zijn met digitale toepassingen, alsmede de gevolgen van de hersenen die het gebruik van beeldschermen met zich mee kunnen brengen.

Driestar onderwijsadvies helpt je verder

Over samenwerken, digitale didactiek, digitaal leermateriaal, maar ook over mediawijsheid kan ik samen met je nadenken. Neem gerust contact op per e-mail of telefonisch: 0118-760372 of 06-23698155.