A.B.T. (André) van’t Hof is als GZ-psycholoog ook vaak aanwezig bij oudergesprekken van intern begeleiders. In deze blog vertelt hij over zijn ervaringen.
Ik heb het voorrecht vaak bij gesprekken te zitten. Gesprekken over leerlingen bij wie het allemaal niet vanzelf gaat. Leerlingen bij wie de letters gaan wiebelen als ze willen lezen. Leerlingen bij wie achter het =-teken bij een som het zo lang leeg blijft, dat ze er angstig van worden. Leerlingen die het zo goed bedoelen, maar toch de aansluiting in de groep missen. Leerlingen die zo boos worden dat klasgenoten gaan klagen bij de juf.
Het is mooi om met deze leerlingen zelf te spreken. Wat kunnen ze vaak goed verwoorden wat ze denken en willen! Als je maar luistert. Maar zeker zo mooi is het om met hun ouders te spreken. Als je maar luistert.
Ik moet denken aan die ouders, die vol emotie het gesprek binnen kwamen. Nooit vergeet ik wat de intern begeleider zei: ‘Wat FIJN dat u er bent!’ En dat terwijl er al zoveel moeilijke gesprekken waren geweest. Ik weet zeker dat de ouders merkten dat dit gemeend was. Het werd een goed gesprek, al waren de inhouden lastig en zwaar. Ontvang de ouders met een open mind, als betrokken partner en niet als concurrent of criticus.
‘Ik zal wel een gesprekje hebben met uw kind’, ‘Het rekenwerk gaan we wel verminderen’, ‘Een plekje vooraan is beter voor haar’. Zomaar wat uitspraken van heel betrokken leerkrachten. Het lijken goede oplossingen, en misschien zijn het dat ook. Maar heb je eerst stilgestaan bij hoe het voor de ouders voelt, dat ze op school moeten komen? En hoe het is om te horen dat het niet zo prettig loopt? Neem oprecht tijd voor de emoties en de vragen van ouders. Dan zijn ze zeker ook bereid met jou mee te denken.
En dan die ouders met kritiek. Kritiek op hoe je het doet als ib’er of als leerkracht. Dan wordt het nog lastiger. Dan lijkt het over jou zelf te gaan. Toch zie ik genoeg gesprekken waar het de school lukt om uit dit welles-nietes spelletje te blijven. Hoe? Benoem dat het inderdaad vervelend is voor hun kind. Benoem dat je graag samen naar een oplossing zoekt. Zoek dus naar de gezamenlijkheid!
‘Dat hadden we niet afgesproken!’ Uit een gesprek neemt iedereen iets anders mee aan informatie en emotie. We zijn nu eenmaal allemaal mensen en zitten daar in onze eigen rol en met onze eigen vragen en –mogelijk- frustraties. Daarom is een goede verslaglegging van groot belang. Deel het verslag altijd met alle betrokkenen en sta open voor eventuele missers in je verslaglegging. Dan heb je de volgende keer werkelijk een gezamenlijke start op basis van de gemaakte afspraken.
Natuurlijk gaat alles niet vanzelf in gesprekken. Maar veel gespreksvaardigheden zijn prima te leren. Dat vraagt ook om eerlijk kijken naar je eigen ideeën en valkuilen. En naar je eigen visie op ouders en hun rol ten opzichte van jouw leerling. Driestar onderwijsadvies verzorgt onder andere trainingen voor leerkrachten over effectief communiceren met ouders. Daarbij wordt ook ter plekke geoefend met daartoe opgeleide acteurs. Om het aan de lijve te ervaren dat jij het verschil kan maken als partner in het gesprek met ouders.
Meer lezen? Kijk op onze themapagina Ouderbetrokkenheid.