Wat is de invloed van sociale media op gezagsverhoudingen anno 2016 en is het belangrijk om ook online leiderschap uit te oefenen? Vragen die centraal stonden tijdens het symposium van het lectoraat Nieuwe media op 25 mei.
Bijbels leiderschap in een digitale samenleving
Voor een goedgevulde zaal sprak dr. M.J. (Maarten) Kater over het uitdragen van christelijk gezag in een digitale samenleving. Gezag is allereerst een geschonken gave: een Godgegeven orde. Tegelijk gaat het fout als wij dat gezag zelf willen uitoefenen. Vanwege onze geneigdheid tot het kwade kan het uitgeoefende gezag dan met recht gewantrouwd worden. „Niet de plaats innemen onder God houdt je gevangen in je eigen gebrokenheid.” Leiderschap vanuit Christus betekent dat wij gezag uitoefenen in onderdanigheid en dienstbaarheid aan elkaar alsook op een vaderlijke manier. Dat mag een christen tonen in zijn gebruik van media als gezagsdrager in deze samenleving.
Bijbels leiderschap en machtige media
In de tweede hoofdlezing schetste lector Steef de Bruijn hoe de praktijk van de machtige media haaks staat op de christelijke invulling van gezag dragen. Een bedrijf als Facebook is een wereldmacht geworden die pretendeert ons de vrijheid te bieden om te zijn wie we willen. Tegelijk gaat Facebook steeds meer sturen in ons leven – niet alleen in de informatie die we te zien krijgen. De tijd dat wij communiceren met robots van Facebook, en de robots als vrienden gaan beschouwen, lijkt niet ver weg meer. Het is belangrijk om deze machtige media te doorzien en steeds voor ogen te houden dat God boven al deze machten staat.
Leiders online
Aan de hand van recente onderzoeksresultaten toonde lector Steef de Bruijn hoe christelijke leiders omgaan met de machtige media. Zij maken er nog weinig gebruik van, terwijl deze zeer populair zijn onder jongeren. Meer dan de helft van de reformatorische jongeren geeft echter aan geen contact met ouderen en leidinggevenden te willen op sociale media. Tegelijk missen deze jongeren hun voorbeelden en leiders op sociale media. De komende weken hoopt het lectoraat meer uitkomsten en diepteanalysen van de enquête onder 3000 jongeren en hun leiders naar buiten te brengen.
De digitale leider in de praktijk
In doelgroepsessies dachten de aanwezigen verder over de praktische uitwerking van leiderschap in een digitale eeuw. In onderwijs en opvoeding spiegelen jongeren zich dagelijks aan de volwassenen om hen heen. Juist daarom is het belangrijk dat wij goed mediagebruik tonen en geen twee gezichten hebben in de fysieke wereld en online, kwam naar voren in de doelgroepsessies voor onderwijzers, jeugdwerkers en opvoeders. In de sessie voor journalisten, opinieleiders en politieke leiders sprak mr. drs. P. (Pieter) Verhoeve, burgemeester van Oudewater, over media in de politieke praktijk. „Sociale media ondergraven de macht van autoritair leiderschap, maar zij bevestigen juist autoritatief en lenig leiderschap.” Opnieuw werd het belang van christelijk leiderschap, ook online, onderstreept.
Mediawijsheid thuis en in de klas
Aan het eind van het symposium presenteerde het lectoraat Nieuwe Media de nieuwe vormgeving van het Media Attitude Model, een model dat fungeert als wegwijzer voor wijs mediagebruik. Vanuit Bijbelse attituden wijst het model op het vormgeven van het eigen mediagedrag als pelgrim, burger, leerling en dienaar. Mediawijsheid kenmerkt zich daarom onder meer door matig mediagebruik, betrokken en trouw webgebruik en een geconcentreerde en dienstbare houding.
In het Media Attitude Model zijn de vier metaforen uitgebreider uitgewerkt. Het lectoraat Nieuwe Media heeft aan de hand hiervan een Mediawijsheidsquiz ontwikkeld. Voor deze quiz kunnen alle brugklassen van het voortgezet onderwijs zich opgeven. Tijdens de quiz behandelen de klassen in vijf lesuren, verspreidt over vijf dagen, de belangrijkste thema’s uit het model.
Het lectoraat Nieuwe media kijkt terug op een leerzaam en geslaagd symposium!
Meer lezen over het symposium? Dat kan op
Twitter.
Wil je de lezingen terugkijken? Dat kan!