Redeneringen zijn al snel gevaarlijk. Een citaat van Marcel van Dam: ‘Ik pas in mijn jas, mijn jas past in mijn tas, dus ik pas in mijn tas’. Hetzelfde geldt voor vergelijkingen. Finland en Singapore staan bovenaan veel lijstjes over onderwijs. De Verenigde Staten zitten eerder onderin diezelfde lijstjes. Nederland zweeft daar ergens tussenin. Maar hoeveel zegt dat nu precies?
Linda Darling-Hammond schreef recent een vergelijkend artikel en twee punten leveren een aardige inkijk op voor een probleem dat ook in Nederland speelt: Hoe kun je voldoende maar ook goede leraren afleveren?
Meer subsidie voor zij-instromers
Darling-Hammond is een Amerikaanse onderzoeker met een uitgebreide staat van dienst als het gaat over onderwijs en leren, docenten, en onderwijssystemen. Twee punten vallen op in haar vergelijking van enkele onderwijssystemen. Allereerst schrijft ze dat in de VS vaak meer subsidies zijn voor zij-instromers die korte trajecten doen dan voor kandidaten die een reguliere opleiding volgen. In Finland en Singapore wordt op een meer gelijkwaardige wijze in onderwijs geïnvesteerd. Ten tweede participeren deze twee landen
niet in alternatieve programma’s die niet zo uitgebreid voorbereiden op het beroep van docent.
Werken aan voldoende leraren
Nederland lijkt hierin meer op de VS dan op de twee andere landen. Er is een voortdurende spanning merkbaar tussen het leveren van goede leraren en voldoende leraren. Je merkt dat bij de overheid. In tijden van schaarste wordt lippendienst gepleegd aan het criterium kwaliteit en overheersen de maatregelen om een tekort aan docenten te voorkomen de agenda. Je merkt het bij werkgevers, de scholen. Die willen graag goede docenten. Maar klassen naar huis sturen (ofwel: minder lesuren inroosteren) wegens gebrek aan docenten is geen prettige optie. Dus wordt toch gezocht naar andere instroomroutes. Of er worden mensen bekwaam geacht. Lerarenopleidingen willen doorgaans graag de kwaliteitslat bewaken en voorkomen dat ze een bedrijfsopleiding worden. Tegelijk willen ze ook hun partners, studenten in allerlei varianten en de scholen, bedienen.
Werken aan voldoende leraren moet niet minder goede leraren opleveren. Daar hebben onze kinderen geen baat bij en voor de lange termijn is dat dus erg belangrijk. Een kijkje in de VS, Finland en Singapore, en nog enkele andere landen zoals in het genoemde artikel, levert in ieder geval stof tot nadenken.
>> Bronverwijzing: Darling-Hammond, L. (2017). Teacher education around the world: What can we learn from international practice?
European Journal of Teacher Education, 40(3), pp. 291-309.