Passend onderwijs; een relatief ideaal 5 december 2013

Passend onderwijs is een mooi ideaal. Een ideaal waar we ons vol passie en bewogenheid voor mogen inzetten. Tegelijkertijd ook een ideaal waarbij we ons moeten realiseren dat het altijd relatief blijft.

Deze wereld zal nooit passend worden, en kunnen we niet naar onze hand zetten. Juist de noodzaak van Passend onderwijs bepaalt ons bij de gebrokenheid van het leven. De term ontmaskert dat zelf al. Passend onderwijs is ontmaskerend, omdat het aangeeft dat er kinderen en jongeren zijn voor wie leren en leven niet vanzelf gaat.

Er zijn leerlingen die ervaren dat er grenzen zijn aan hun mogelijkheden, of die van de leraar. Er zijn leraren die aan den lijve ondervinden dat een klas niet maakbaar is, dat leerlingen beperkingen blijven houden, dat de wereld van het klaslokaal soms een strijdtoneel is. 

Zo komt de gebrokenheid van het leven heel dichtbij en wordt de gebrokenheid heel concreet. Het herinnert aan opstand tegen God, aan ongehoorzaamheid en een wereld verloren in schuld. Gebrokenheid en lijden herinneren ons er aan dat het met deze wereld niet goed zit, en dat het ook nooit meer wat zal worden.

Passend onderwijs vanuit christelijk perspectief is daarom niet op het heden gericht, maar is altijd toekomstgericht. Maar dan Toekomst met een hoofdletter: de Toekomst van de nieuwe hemel en de nieuwe aarde. Passend onderwijs gaat uiteindelijk om de vraag of we ‘geschikte’ burgers zullen zijn voor dat Koninkrijk. Geschikt gemaakt door de Leraar Christus.

Deze Leraar weet als geen ander wat het betekent om te lijden, om de gebrokenheid te ervaren. Hij is in álle dingen verzocht geweest, maar zonder zonde. Daarom kan Hij ook in alles te hulp komen. Ook in de frustraties van die dyslectische leerling, in de pijn van die gepeste jongen, in de vermoeidheid van die leraar, in de zorgen van die directeur. Juist in de concrete situatie van elke dag wil de Heere God ons gelijkvormig maken aan het beeld van Christus.

In de praktijk van het klaslokaal wil Hij dat we leren leven van Zijn genade. In de weerbarstige werkelijkheid van het onderwijs wil Hij door Zijn genade onze frustraties inruilen voor Zijn vrede, onze pijn voor Zijn balsem van troost, onze vermoeidheid voor Zijn kracht, onze zorgen voor Zijn vrijheid.

Christelijk (Passend) onderwijs erkent dat leven en dus ook het onderwijs hier op aarde nooit passend zal worden, maar altijd in het teken van het kruis dragen staat, maar dan wel kruis dragen achter de Kruisdrager. Alleen in Hem is werkelijk vreugde te vinden. Alleen in Zijn voetsporen, is ook de vervulling van de belofte gegarandeerd, dat het ‘Beste’ nog komt!

Petronelle Baarda, psycholoog