Eindelijk, het mag weer? 7 mei 2020 Door Jeroen van Rumpt, onderwijsadviseur

Eindelijk, na weken van afstandsonderwijs mag je vanaf 11 mei de kinderen weer toelaten in je klas en kun je zelf rekenen geven! Maar wellicht roept de opening van de school ook wel vragen op. Hoe zit het met de groeiende ongelijkheid waar je de afgelopen tijd van hebt gelezen? Hoe start ik het rekenonderwijs weer goed op? Hoe krijg ik goed zicht op het rekenniveau van de kinderen? Eindelijk, ik mag weer toetsen?

Geruststelling

Laat ik beginnen met een geruststellend bericht: het is misschien minder erg dan waar je bang voor bent. Professor John Hattie (bekend van Leren zichtbaar maken) stelt dat de lengte van een schooljaar weinig effect heeft op de resultaten van kinderen. Er is sowieso een groot verschil in lengte van het schooljaar tussen landen, waarbij het zeker niet zo is dat landen met een langer schooljaar hoger scoren op internationaal onderzoek. Daarnaast heeft hij zelf recente ervaring met scholen in Christchurch, waarbij het onderwijs na de aardbeving van 2011 ernstig verstoord was. Ook daar was de invloed zeer klein. Dus is zijn boodschap: Raak niet in paniek als onze kinderen (bijvoorbeeld) tien weken school missen.

Maar als Hattie zijn boodschap verder uitwerkt, maakt hij wel een specifieke aantekening bij het rekenonderwijs. Hij stelt dat we wel moeten letten op het vak rekenen, omdat uit onderzoek blijkt dat veel ouders de juiste kennis en vaardigheden missen om hun kinderen op een goede manier te ondersteunen. Dit heeft wel een negatief effect op het leren.

Luisteren en kijken

Geen grote zorgen dus, maar wel extra aandacht voor het rekenonderwijs. Maar hoe ga je dat dan doen? Laat ik voorop stellen: de belangrijkste taak die je hebt als de schooldeuren weer opengaan, is er zijn voor de kinderen. Wees pedagoog! Kinderen zullen steun bij je zoeken in deze periode die voor sommigen van hen als verwarrend zal worden ervaren. Zorg dat, zeker de eerste dagen, je aandacht daar volledig op is gericht.

Maar voor de dagen daarna geef ik je het volgende advies: ga doen wat je de afgelopen periode van afstandsonderwijs niet hebt kunnen doen. En nee, dan bedoel ik niet dat je nu eindelijk kan gaan toetsen wat de kinderen kunnen. Maar ga luisteren en ga kijken. Vraag de kinderen naar hun ervaring bij het rekenen thuis. Selecteer van de afgelopen periode de belangrijkste doelen (gebruik toetsdoelen, cruciale doelen, referentieniveaus etc.). Zorg dat de kinderen vrij met deze doelen aan de slag kunnen en ga dan kijken en luisteren. Observeer hoe de kinderen bezig zijn, kijk naar het proces en bevraag ze. Wees alert op verkeerd aangeleerde procedures. En vergeet niet dat ook plezier in rekenen één van de doelen is! Alleen op deze manier krijg je een goed beeld van het rekenniveau van de kinderen en weet je waar je je in de periode tot de zomervakantie op zou moeten richten. Zorg voor die periode voor doelgericht rekenaanbod gericht op de aansluiting op het volgend leerjaar en verdieping voor kinderen die wellicht verder zijn dan je had verwacht.

Voorbeeld

Stel je voor dat de kinderen de afgelopen periode hebben gewerkt aan delen met rest. Dan kun je een toets afnemen op dit onderdeel, maar dan zie je weinig van het proces. Stel ze in plaats daarvan bijvoorbeeld de volgende vraag: Maaike heeft bloemen geplukt en gaat daar bosjes van maken. Elk bosje maakt ze even groot. Aan het eind heeft ze 4 bloemen over. Hoeveel bloemen zitten er in ieder geval in een bosje? Maak slim groepjes en laat ze hiermee aan de slag gaan. Vraag hen om ook de som op te schrijven die erbij hoort! Nu alleen nog een grasveld vinden waar de kinderen bloemen kunnen plukken voor deze vraag en jij hebt alle ruimte om te kijken en te luisteren. En de kinderen hebben plezier!

Eindelijk, het mag weer!

Kortom: wees niet te bezorgd, ga niet toetsen, maar wees er voor de kinderen, luister en kijk. Op deze manier heb je oog voor je kinderen, maak je een mooie doorstart met rekenen en heb je ruimte om met de kinderen te genieten van wat weer mag!

Heb je vragen? Neem contact op met Jeroen van Rumpt (j.j.g.vanrumpt@driestar-educatief.nl)