Waar let de Inspectie op wanneer een VVE-locatie wordt bezocht? Manon de Haas en Monique Roder, beiden inspecteurs van het onderwijs, vertelden het tijdens een symposium in Zeeland over de doorgaande lijn van het jonge kind.
Inspectiebezoek
“Is een inspectiebezoek spannend? Ja, vaak voelen wij een gezonde spanning op de locaties die wij bezoeken. Dat is niet erg. Belangrijk is dat de mensen gewoon blijven doen wat ze altijd doen. We willen hen bezig zien in de praktijk. Daarom proberen we zo min mogelijk te storen in de dagelijkse gang van zaken. We zijn er wel, maar op de achtergrond. Soms kijken mensen vreemd op als we ineens op het plein staan om mee te kijken. Maar buitenspel is net zo goed belangrijk. Buiten ontwikkelen de kinderen zich ook, en dat kan de leerkracht of de pedagogisch medewerker stimuleren. De hele dag door doen zich mogelijkheden voor om de ontwikkeling te stimuleren.”
Kwaliteitsgebieden
Tijdens het symposium ‘De doorgaande lijn van het jonge kind’ in Middelburg, georganiseerd door Kibeo, Colon en Driestar educatief, worden pedagogisch medewerkers en leerkrachten in gedachten meegenomen op inspectiebezoek. Stap voor stap lopen de inspecteurs de kwaliteitsgebieden door waar op gelet wordt. Basisvoorwaarden, ouderbetrokkenheid, educatief handelen, zicht op de ontwikkeling, doorgaande lijn, kwaliteitszorg… De inspectie heeft er na een bezoek van een dag een oordeel over.
Papier én werkelijkheid
Vooraf stuurt de inspecteur een rooster, waarin een planning van de dag staat. Die planning staat echter niet vast, want de inspecteur wil rekening houden met de dagplanning op de locaties. Omdat beide locaties (zowel de voor- als de vroegschool) bezocht worden, kan de inspecteur een goed oordeel geven over de doorgaande lijn. “We zijn daarbij niet alleen een inspectie van papier, maar kijken ook naar de werkelijkheid. Natuurlijk kijken we naar documenten, die moeten gewoonweg op orde zijn. Maar we voeren ook gesprekken en observeren de groep. Er wordt bijvoorbeeld nagegaan of er afspraken zijn gemaakt rondom het aanbod, de zorg en de pedagogische aanpak tussen voor- en vroegschool. De doorgaande lijn van voorschool naar vroegschool is vooral voor kinderen belangrijk en prettig. Als er afspraken zijn gemaakt over de aanpak bij ongewenst gedrag, zal het kind dat herkennen. ‘O ja, als ik ongewenst gedrag vertoon, wordt er op die manier op gereageerd.’”
Praat mét het kind
De inspecteurs nemen het op voor de mensen die werken met jonge kinderen. Zij vinden dat het werken met jonge kinderen vaak wordt onderschat. Alle groepen zijn echter even belangrijk, maar in de peuter- en kleutergroepen wordt de basis gelegd. “Differentiëren is in deze groepen al belangrijk. Het aanbod dient afgestemd te worden: het kind dat net binnenkomt bied je wat anders aan dan het kind dat al ouder is.” De inspecteurs stellen de leerkrachten en pedagogisch medewerkers gerust. Niet alles hoeft planmatig aangeboden te worden. “Wees wel doelgericht, en bedenk voor twee activiteiten van tevoren wat je precies wilt gaan doen en daarmee wilt bereiken. Maar je hoeft niet de hele dag zo in te richten.” Belangrijk vinden de dames ook dat er respectvol wordt gehandeld. “We komen maar al te vaak op locaties waar gepraat wordt óver het kind. Kleine potjes hebben grote oren. De gezinssituatie van een kind hoeft echt niet in het bijzijn van het kind besproken te worden. Praat liever met het kind, in plaats van over het kind.”
Bolletje bij de vier
De inspecteurs bleven de hele middag bij het symposium en woonden ook de workshops bij. Ze zijn gewend om te inspecteren en een oordeel te geven, dus wat vonden ze van deze middag? “Als we dit symposium zouden moeten beoordelen volgens het VVE-inspectiekader, zouden we het een bolletje bij de 4 geven. Dat betekent: een voorbeeld voor anderen. We worden blij van het enthousiasme en de betrokkenheid die de leraren en pedagogisch medewerkers uitstralen. Er werden veel ervaringen uitgewisseld, en dat vinden we prachtig. Belangrijk is om dit vast te houden en ervoor te zorgen dat niet wegvloeit. Wat doe je morgen met de kennis die je hebt opgedaan?”