Dom of dyslexie? 13 oktober 2014

Zacht, bijna beschaamd reageert ze op mijn opmerking dat zij zich ook weleens dom voelt. Als onderdeel van het dyslexieonderzoek houd ik altijd een gesprekje met het kind over de beleving van lezen en spellen.




Erkenning

Meestal benoem ik dat sommige kinderen die veel moeite hebben met lezen en al heel veel hebben geoefend maar bij wie het lezen toch niet goed lukt, zich (soms) een beetje dom kunnen voelen of denken dat ze niet goed hebben opgelet. Veel jongens en meisjes met wie ik heb gesproken herkennen dat, zo ook dit meisje. Later hoor ik van haar moeder dat het voor dit meisje een opluchting en erkenning is als ze hoort dat ze dyslexie heeft en dat dit de verklaring is voor haar moeite met lezen.

Pedagogische gesprekken

Moeite met lezen en spellen kan gevoelens van schaamte, teleurstelling, boosheid of verdriet oproepen bij een kind. School en ouders kunnen wat betekenen voor dyslectische kinderen door hen te helpen begrijpen wat dyslexie is, wat dat voor hen betekent en hen leren omgaan met lees- en spellingproblemen. Dat kan door elk jaar in enkele pedagogische gesprekken met het kind te bespreken wat is dyslexie, hoe gaat het met lezen en spellen, waar loopt het kind tegenaan, wat kunnen we samen bedenken om problemen op te lossen, enz. Een mooie vorm kan zijn door in een groepje van kinderen met dyslexie onder leiding van de RT-er erover te praten. Op de scholen waar dit wordt gedaan zijn de kinderen, leerkrachten, RT-ers en ouders enthousiast en positief over deze aanpak. Het geeft de kinderen inzicht en zorgt voor een verbeterde motivatie voor de behandeling en het blijven oefenen met lezen.

Het geven van informatie over dyslexie en uitleg geven over en bespreken wat dit voor het kind betekent, wordt psycho-educatie genoemd. Er zijn verschillende methodes op de markt die een goede handreiking bieden voor psycho-educatie en begeleiding op school.
Een bruikbare methode voor de begeleiding is het pakket ‘Jesse heeft dyslexie’ van Esther Molema (Groen Educatief). Het materiaal bestaat uit: Handreiking voor gesprekken met kinderen over dyslexie. Van diagnose tot behandeling en Portfoliomap (2007) en Oplossingsgericht werken met ‘Jesse heeft dyslexie’ en vier scheurblokken, leesdiploma en leesliniaal (2012).
De map bevat praatplaten en verhalen voor individuele en groepsgesprekken. Aan de hand van platen en verhalen wordt uitgelegd wat dyslexie is, waar je tegen aan kunt lopen en hoe je ermee om kunt gaan. Voor de begeleider is er uitleg over dyslexie en worden handreikingen geboden voor begeleiding. Er wordt uitgelegd wat de diagnose ernstige, enkelvoudige dyslexie inhoudt en welke onderliggende tekorten er kunnen zijn. De gevolgen voor andere vakken worden besproken en er is een hoofdstuk gewijd aan de sociaal-emotionele gevolgen van dyslexie. De map biedt ruimte voor differentiatie en geeft informatie over software, hulpmiddelen, internetsites en literatuur. Naast de praatplaten zijn er strategiekaarten voor lezen, begrijpend lezen en spelling met als doel succeservaringen op te doen en het (lees)plezier vergroten. Er kan voor de leerlingen een portfoliomap apart besteld worden om te gebruiken in de begeleiding.

Esther Molema heeft een aanvulling op de handreiking gemaakt waarin ze aangeeft hoe de map ‘Jesse heeft dyslexie’ en aanvullende materialen gebruikt kunnen worden door de leerkracht of RT-er om oplossingsgericht aan de slag te gaan. Zie voor meer informatie Uitgeverij Groen Educatief.

2e-afbeelding-bij-nieuwsbericht-13-10.jpgDyslexie, wat is dat? Psycho-educatie’, geschreven door Thea Vogelaar en Ellen Titre (Eduforce3e-afbeelding-bij-nieuwsbericht-13-10-(1).jpg educatieve uitgeverij) is een goed bruikbare en goedkopere handleiding. Het materiaal bestaat uit een handleiding en een werkboek voor de leerling. De werkboekjes zijn per vijf te bestellen. Aan de hand van het werkboek wordt de leerling uitgedaagd en ondersteund bij het ontdekken van de betekenis van dyslexie. De leerling wordt aangemoedigd om mogelijkheden en onmogelijkheden onder ogen te zien. De hoofdstukken bevatten steeds een stukje uitleg over dyslexie of wat het met je doet en verwerkingsvragen. De handleiding geeft aan hoe het werkboek zo effectief mogelijk ingezet kan worden en waar je rekening mee moet houden. Verder wordt er ingegaan op de regels in Nederland voor het behandelen van kinderen met dyslexie. Zie voor meer informatie Uitgeverij Eduforce.


Benieuwd wat Driestar educatief jullie school kan bieden rondom dyslexie? Klik hier voor meer informatie.

J. (Johanna) Hoogendoorn
Orthopedagoog

Meer nieuws

    • Cursus of post-hbo-opleiding: wat wordt jouw volgende stap?

      Als onderwijsprofessional ben je je leven lang gericht op leren, ook voor jezelf. Je wilt groeien als professional en dat gaat het beste als jouw persoonlijke groei, vaardigheden en kennis gecombineerd worden.

    • Online informatiebijeenkomst Taal actief 5 voor de christelijke school

      Van de veel gebruikte taalmethode Taal actief komt er een nieuwe versie; namelijk versie 5. Net zoals bij de huidige versie van Taal actief 4 is Taal actief 5 aangepast voor de christelijke en reformatorische scholen.

    • Driestar educatief gaat webwinkel volledig vernieuwen

      We hebben goed nieuws! Driestar educatief gaat haar webwinkel volledig vernieuwen.

    • Mooie scores Keuzegids voor de master Leren en Innoveren

      Studenten geven in de Nationale Studenten Enquête aan tevreden te zijn over de masteropleiding Leren en innoveren bij Driestar hogeschool die samen met de hogescholen CHE en Viaa gegeven wordt. Op vier van de vijf onderdelen scoort de master bovengemiddeld, en op één onderdeel gemiddeld. Dat is te lezen in de Keuzegids masters 2024.

    • Janneke de Jong-Slagman benoemd als lector Geletterdheid bij Driestar educatief

      Binnen het onderzoekscentrum van Driestar educatief start per 1 augustus 2024 het lectoraat Geletterdheid. Dit nieuwe lectoraat heeft als doel een bijdrage te leveren aan een positieve, inhoudsgerichte leescultuur bij zowel leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs als bij studenten in het middelbaar en hoger beroepsonderwijs. Dr. Janneke de Jong-Slagman is benoemd als lector en zal leidinggeven aan dit lectoraat.